Mandarin təkcə ləzzətli dadı ilə deyil, həm də sağlamlığa olan müsbət təsiri ilə məşhurdur. Mandarin faydaları arasında C vitamini mənbələri olması, antioksidantlarla zənginliyi və immunitet gücləndirici qidalar sırasında yer alması xüsusi vurğulanır. Bununla yanaşı, mandarin zərərləri, xüsusilə də mandarin şəkər tərkibi və sitrus meyvələri və mədə problemi kimi mövzular da diqqət tələb edir.
Bu yazıda mandarin vitaminləri, mandarin kalorisi, mandarin immunitetə təsiri, mandarin dietada istifadəsi, mandarin sinir sisteminə təsiri və digər vacib məqamlar haqqında ətraflı məlumat verəcəyik. Əgər sağlam qidalanma, pəhriz üçün meyvələr, arıqlama üçün qidalar və orqanizmi təmizləyən qidalar barədə daha çox bilmək istəyirsinizsə, bu məqalə tam sizə görədir! Məqalənin davamında mandarin qabığının faydaları, mandarin yağı və faydaları, həmçinin mandarin çayı və təsirləri kimi mövzulara da toxunulacaq. Oxuyun və bu möhtəşəm meyvənin sağlamlığa necə müsbət təsir göstərdiyini kəşf edin!
Mandarinin qidalanma dəyəri və tərkibi
Mandarin zəngin vitamin və minerallarla dolu, sağlam qidalanma üçün vacib olan qış meyvələrindən biridir. Bu meyvə C vitamini mənbələri arasında yer alaraq immuniteti gücləndirən və orqanizmi xəstəliklərdən qoruyan təsirlərə malikdir.
Mandarinin qida dəyəri (100 qram üçün)
- Kalori: 53 kcal
- Karbohidrat: 13-14 q
- Şəkər: 10-12 q
- Lif: 1.8 q
- Protein: 0.8-1 q
- Yağ: 0.2-0.3 q
- Su: 85-88%
Mandarinin tərkibində olan vitaminlər
- C vitamini
- A vitamini
- Fol turşusu
Mandarinin tərkibində olan minerallar
- Kalium
- Kalsium
- Maqnezium
- Dəmir
- Fosfor
Mandarinin sağlamlığa faydaları nələrdir?
Mandarin tərkibindəki zəngin vitaminlər, minerallar və antioksidantlar sayəsində sağlamlıq üçün bir çox fayda təmin edir. Aşağıda mandarin faydaları haqqında ətraflı məlumat verilmişdir:
- İmmuniteti gücləndirir
- Həzm sisteminə müsbət təsir edir
- Dərini gözəlləşdirir və kollagen miqdarını tarazlaşdırır
- Xolesterolu aşağı salır və ürək sağlamlığını qoruyur
- Sinir sisteminə təsir edir və stresi azaldır
- Metabolizmi sürətləndirir və arıqlamağa kömək edir
- Sümük sağlamlığını dəstəkləyir
- Xərçəng əleyhinə təsir göstərir və şişlərin böyüməsinin qarşısını alır
- Hüceyrə bölünməsini dəstəkləyir və hamiləlik üçün faydalıdır
- Göz sağlamlığını qoruyur
İmmuniteti gücləndirir
Mandarin immun sistemini gücləndirən C vitamini mənbələri ilə zəngindir və bədəni virus və bakteriyalara qarşı daha müqavimətli edir. Tərkibindəki antioksidantlar hüceyrələri qoruyaraq immunitetin güclənməsinə kömək edir. Mandarin immunitetə təsiri əsasən onun sərbəst radikalları azaldan flavonoidləri ilə bağlıdır. Xüsusilə qış meyvələri arasında olması soyuq aylarda xəstəliklərdən qorunmaq üçün ideal seçimdir. Mandarin su tərkibi yüksək olduğundan bədənin nəmlənməsini dəstəkləyir və immun hüceyrələrinin daha effektiv işləməsinə kömək edir. Meyvələrin faydaları arasında orqanizmi toksinlərdən təmizləmək də var ki, bu da immunitet sisteminin funksiyalarını daha da gücləndirir. Mandarin çayı və təsirləri iltihabı azaldaraq immun hüceyrələrinin fəaliyyətini gücləndirə bilər. Sağlam qidalanma üçün vacib olan bu meyvə, həmçinin bədəni infeksiyalara qarşı daha güclü edir. Uşaqlar üçün sağlam qidalar sırasında olan mandarin böyümə prosesini və immun sistemini inkişaf etdirmək üçün əvəzolunmazdır.
Həzm sisteminə müsbət təsir edir
Mandarin yüksək lif tərkibi sayəsində bağırsaq sağlamlığı və meyvələr arasında mühüm yer tutur və həzm sisteminin işini yaxşılaşdırır. Həzm sisteminə təsir edən qidalar arasında olan mandarin bağırsaq hərəkətlərini tənzimləyərək qəbizlik və həzm problemlərinin qarşısını alır. Mandarin su tərkibi yüksək olduğu üçün bağırsaqların nizamlı fəaliyyətini dəstəkləyir və həzmi asanlaşdırır. Tərkibindəki antioksidantlar həzm sistemində iltihablanmanı azaldır və bağırsaq florasının sağlamlığını qoruyur. Sitrus meyvələrinin faydaları arasında mədə şirələrinin istehsalını artıraraq qidaların daha yaxşı həzm olunmasına kömək etmək də var. Meyvələrin turşu tərkibi həzm fermentlərinin fəaliyyətini gücləndirir və mədə-bağırsaq sağlamlığını dəstəkləyir. Şəkərsiz pəhrizdə meyvə istehlakı zamanı mandarin şəkər tərkibi nəzərə alınmalı olsa da, az miqdarda istehlak edildikdə faydalıdır. Sitrus meyvələri və mədə problemi mövzusunda bəzi insanlarda həssaslıq yarada biləcəyini nəzərə almaq vacibdir. Mandarinin metabolizmi sürətləndirən qidalar arasında olması isə həzm prosesini daha aktiv hala gətirir.
Xolesterolu aşağı salır və ürək sağlamlığını qoruyur
Mandarin tərkibindəki lif və flavonoidlər sayəsində qanda şəkəri balanslayan qidalar arasında yer alır. Mandarin xolesterolu aşağı salır və ürək-damar sağlamlığını qorumağa kömək edir. Pəhriz üçün meyvələr arasında olması ürək sağlamlığını dəstəkləyən qidalar arasında yer almasına səbəb olur. Mandarin faydaları arasında damarları təmizləmək və qan dövranını yaxşılaşdırmaq da var. Orqanizmi təmizləyən qidalar içərisində olan mandarin pis xolesterolu azaldaraq ürək xəstəliklərinin qarşısını alır. Meyvə şirələrinin faydaları və zərərləri arasında təbii şəkərin miqdarını nəzərə almaq lazımdır. Beləliklə, metabolizmi sürətləndirən qidalar sırasında olması bədənin enerji istehsalını artırır və qan dövranını yaxşılaşdırır.
Sinir sisteminə təsir edir və stresi azaldır
Mandarin tərkibindəki maqnezium və B qrup vitaminləri sayəsində sinir sistemini dəstəkləyir və psixoloji sağlamlığa müsbət təsir göstərir. Mandarin və stress azaldıcı təsiri tərkibindəki flavonoidlər və antioksidantlar sayəsində sinir hüceyrələrini qoruyaraq zehni yorğunluğu azaldır. Mandarin faydaları arasında depressiya və narahatlığı azaltmaq, yuxu keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq da var. Sitrus meyvələrinin faydaları, xüsusilə beynin funksiyalarını dəstəkləməsi və yaddaşı gücləndirməsi ilə tanınır. Mandarin tərkibli kosmetik vasitələr arasında aromaterapiyada istifadə edilən efir yağları da var ki, bunlar rahatlamağa kömək edir. Mandarin sinir sisteminə təsiri təkcə stresslə məhdudlaşmır, eyni zamanda beyində dopamin və serotonin səviyyələrini artıraraq əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırır. Meyvələrin diş sağlamlığına təsiri ilə yanaşı, diş sıxma kimi stresslə bağlı problemləri azaltmaqda da faydalıdır. Uşaqlar üçün sağlam qidalar arasında yer alması onların sinir sisteminin inkişafını dəstəkləməsinə kömək edir. Müntəzəm olaraq mandarin diyetada istifadəsi psixoloji sağlamlıq üçün də tövsiyə edilir.
Metabolizmi sürətləndirir və arıqlamağa kömək edir
Mandarin təbii şəkər mənbələri olduğu üçün arıqlama üçün qidalar arasında mühüm yer tutur və yağ yandırılmasını sürətləndirir. Metabolizmi sürətləndirən qidalar arasında olan bu meyvə bədənin enerji istehsalını artıraraq piylərin daha tez parçalanmasını təmin edir. Mandarin kalorisi az olduğuna görə pəhriz üçün meyvələr arasında sağlam seçim sayılır. Mandarin diyetada istifadəsi tərkibindəki lif sayəsində toxluq hissini artırır və həddindən artıq yeməyin qarşısını alır. Şəkərsiz pəhrizdə meyvə istehlakı zamanı mandarin şəkər tərkibi nəzərə alınmalıdır, çünki həddindən artıq istehlak edildikdə qanda şəkəri yüksəldə bilər. Bağırsaq sağlamlığı və meyvələr arasında yer aldığı üçün həzm sistemini dəstəkləyərək qəbizliyi aradan qaldırmağa kömək edir. Mandarin çayı və təsirləri metabolizmi daha da sürətləndirərək yağ yandırma prosesinə müsbət təsir göstərir. Mandarindən hazırlanmış desertlər şəkərsiz və sağlam alternativlər üçün istifadə edilə bilər. Orqanizmi təmizləyən qidalar arasında olması toksinlərin xaric edilməsinə və orqanizmin daha aktiv işləməsinə dəstək olur.
Sümük sağlamlığını dəstəkləyir
Mandarin tərkibindəki kalsium, maqnezium və fosfor sayəsində sümük quruluşunu gücləndirir və osteoporozun qarşısını alır. Vitamin və mineral tərkibli meyvələr arasında olması sümüklərin sağlamlığını qorumaq üçün mandarin istehlakını vacib edir. Mandarin faydaları arasında tərkibindəki C vitamini mənbələri ilə kollagen istehsalını artırmaq və sümüklərin elastikliyini qorumaq da var. Uşaqlar üçün sağlam qidalar sırasında olan mandarin onların boy artımına və sümük inkişafına dəstək olur. Sağlam qidalanma üçün mandarin müntəzəm şəkildə rasiona daxil edilməlidir. Sitrus meyvələrinin faydaları arasında sümüklərin möhkəmlənməsinə kömək etmək də var. Beləliklə, mandarin orqanizmi təmizləyən qidalar arasında yer alaraq sümüklərin sağlam qalmasına kömək edən mineralların daha effektiv şəkildə sorulmasını təmin edir.
Xərçəng əleyhinə təsir göstərir və şişlərin böyüməsinin qarşısını alır
Mandarin tərkibindəki flavonoidlər və antioksidantlar sayəsində hüceyrələri qoruyaraq xərçəng riskini azaldır. Mandarin faydaları arasında sərbəst radikalların neytrallaşdırılması və hüceyrə DNT-sinin qorunması da var. C vitamini mənbələri immun sistemini gücləndirərək bədənin xərçəng hüceyrələri ilə mübarizəsinə kömək edir. Tədqiqatlar göstərir ki, sitrus meyvələrinin faydaları arasında bəzi xərçəng növlərinin riskini azaltmaq da var. Mandarin dietada istifadəsi bədənin toksinlərdən təmizlənməsinə və hüceyrə yenilənməsinə kömək edir. Orqanizmi təmizləyən qidalar arasında olan mandarin, xüsusilə mədə və bağırsaq xərçənginin qarşısını almaqda mühüm rol oynayır. Meyvə yeyərkən diqqət edilməli məqamlar, xüsusilə təzə istehlak etməyin vacibliyini vurğulayır, çünki işlənmiş və şəkər tərkibli mandarin məhsulları bədənə əlavə yük gətirə bilər. Beləliklə, meyvələrin faydaları ümumi sağlamlıq üçün vacibdir və xərçəngin qarşısını almaqda əhəmiyyətli rol oynayır.
Hüceyrə bölünməsini dəstəkləyir və hamiləlik üçün faydalıdır
Mandarin tərkibində B9 vitamini (fol turşusu) ehtiva etdiyi üçün hüceyrə bölünməsi və DNT sintezi üçün vacibdir. Hamiləlikdə meyvə istehlakı ana və körpənin sağlam inkişafı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir və fol turşusu, xüsusilə hamilə qadınlar üçün vacibdir. Mandarin faydaları arasında hüceyrə regenerasiyasını dəstəkləmək və bədənin yeni hüceyrələr yaratmasına kömək etmək də var. Meyvələrin faydaları, xüsusilə dölün sağlam inkişafı üçün vacib olan C və A vitaminlərinin təmin edilməsi ilə bağlıdır. Meyvələrin turşu tərkibi bədənin mineralları daha yaxşı mənimsəməsinə kömək edir və anemiya riskini azaldır. Mandarin şəkər tərkibi hamiləlik dövründə nəzarətli istehlak edilməlidir, çünki şəkərin normadan artıq qəbulu qanda şəkərin səviyyəsini yüksəldə bilər. Qanda şəkəri balanslayan qidalar hamilə qadınların qidalanma planında mühüm yer tutur və mandarin bu balansı qorumağa kömək edə bilər. Uşaqlar üçün sağlam qidalar doğuşdan əvvəl və sonra körpənin sağlam böyüməsi üçün hamilə qadınların menyusuna daxil edilməlidir.
Dərini gözəlləşdirir və kollagen miqdarını tarazlaşdırır
Mandarin tərkibindəki C vitamini mənbələri və antioksidantlar sayəsində dərinin sağlam və parlaq görünməsinə kömək edir. Mandarin cildi gözəlləşdirir və dəridəki qocalma əlamətlərini gecikdirir. Dəriyə qulluq üçün təbii üsullar arasında mandarin tərkibli kosmetik vasitələr və təbii maskalar da geniş istifadə edilir. Sağlam dəri üçün meyvələr arasında yer alan mandarin dərinin qurumasının qarşısını alır və onu nəmləndirir. Mandarin faydaları arasında bədən toxumalarının bərpasına kömək edən kollagen istehsalını artırmaq da var. Kollagen dərinin elastikliyini qorumaqla yanaşı, yaraların daha tez sağalmasına kömək edir. Mandarin qabığının faydaları dərinin ölü hüceyrələrdən təmizlənməsi üçün istifadə edilə bilər. Meyvə yeyərkən diqqət edilməli məqamlar arasında həddindən artıq istehlakın bəzi insanlarda həssaslıq yarada biləcəyi də var. Mandarin yağı və faydaları dərinin sağlam və elastik qalmasına kömək edən təbii vasitələrdən biridir. Orqanizmi təmizləyən qidalar arasında yer alan mandarin dərinin toksinlərdən təmizlənməsinə də kömək edir.
Göz sağlamlığını qoruyur
Mandarin tərkibində beta-karoten və A vitamini ehtiva etdiyi üçün göz sağlamlığına müsbət təsir göstərir. Mandarin faydaları arasında göz torlu qişasının qorunması və yaşa bağlı göz xəstəliklərinin qarşısının alınması da var. C vitamini mənbələri göz təzyiqini azaltmağa və göz damarlarının sağlam qalmasına kömək edir. Sitrus meyvələrinin faydaları xüsusilə göz əzələlərini gücləndirmək və quru göz sindromunun qarşısını almaqla bağlıdır. Mandarin su tərkibi gözləri nəmləndirir və quruluğun qarşısını alır. Dəriyə qulluq üçün təbii üsullar gözaltı qaralmaları və yorğunluq izlərini azaltmaq üçün mandarin maskalarından istifadə etməyi tövsiyə edir. Hamiləlikdə meyvə istehlakı ananın və körpənin göz sağlamlığını qorumaq üçün A vitamini baxımından zəngin qidalar qəbul etməsini tələb edir. Meyvə yeyərkən diqqət edilməli məqamlar A vitamininin həddindən artıq qəbulunun bəzi hallarda toksik təsir göstərə biləcəyini nəzərə almağı tələb edir.
Mandarinin zərərləri və yan təsirləri
Mandarin sağlamlıq üçün bir çox faydalı xüsusiyyətlərə malik olsa da, bəzi hallarda yan təsirləri və zərərləri də ola bilər. Xüsusilə həddindən artıq istehlak edildikdə, müəyyən sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Mandarin şəkər tərkibi yüksək olduğu üçün bəzi insanlarda qanda şəkər səviyyəsinin artmasına səbəb ola bilər. Eyni zamanda, sitrus meyvələrinin turşu tərkibi bəzi həzm problemlərinə, mədə yanmasına və hətta allergik reaksiyalara səbəb ola bilər. Aşağıda mandarin istehlakının riskləri haqqında ətraflı məlumat verilmişdir:
- Həddindən artıq istehlakı qanda şəkəri yüksəldə bilər
- Mədə problemlərinə səbəb ola bilər
- Mandarin allergiyası və allergik reaksiyalar
- Mandarin bəzi dərmanlarla qarşılıqlı təsir göstərə bilər
- Mandarin qabığında pestisid qalıqları ola bilər
- Böyrək problemlərinə yol aça bilər
- Həddindən artıq istehlakı qaraciyər piylənməsinə səbəb ola bilər
Həddindən artıq istehlakı qanda şəkəri yüksəldə bilər
Mandarin tərkibində olan təbii şəkər mənbələri sayəsində bədənə enerji versə də, həddindən artıq istehlak edildikdə qanda şəkəri balanslayan qidalar arasında sayılmır. Mandarin şəkər tərkibi yüksək olduğundan, xüsusilə mandarin şəkər xəstələri üçün diqqətlə istehlak edilməlidir. Bu meyvənin C vitamini mənbələri arasında olması sağlamlıq üçün vacibdir, lakin şəkərsiz pəhrizdə meyvə istehlakı zamanı ölçüyə diqqət etmək lazımdır. Mandarin diyetada istifadəsi pəhriz saxlayanlar üçün ideal olsa da, həddindən artıq qəbul edildikdə qış meyvələri içərisində qanda şəkəri yüksəldə bilənlərdən biri hesab olunur. Meyvələrin faydaları təbii şəkərlər və liflər vasitəsilə enerji təmin etsə də, normadan artıq istehlak edildikdə insulin müqavimətini artıraraq sağlam qidalanma prinsiplərinə zidd ola bilər. Meyvə şirələrinin faydaları və zərərləri mövzusunda da qeyd edildiyi kimi mandarin çayı və təsirləri təbii formada istehlak edildikdə daha faydalıdır.
Mədə problemlərinə səbəb ola bilər
Mandarin yüksək meyvələrin turşu tərkibi ilə mədə yanmasına və reflüks probleminə səbəb ola bilər. Xüsusilə sitrus meyvələri və mədə problemi mövzusunda həssas olan insanların ehtiyatlı olması tövsiyə edilir. Mandarin faydaları arasında həzmi yaxşılaşdırmaq olsa da, çox miqdarda yeyildikdə mədə mukozasını qıcıqlandıra bilər. Orqanizmi təmizləyən qidalar sırasında olsa da, turşuluğu artırdığı üçün reflüks problemi olan insanlara məsləhət görülmür. Meyvələrin faydaları sağlam qidalanma üçün vacibdir, lakin sitrus meyvələrinin faydaları həssas mədəyə mənfi təsir edə bilər. Mandarin çayı və təsirləri bəzi insanlarda rahat həddindən artıq içildikdə turşuluq balansını poza bilər. Meyvə yeyərkən diqqət edilməli məqamlar həddindən artıq istehlakın yaratdığı yan təsirlərlə bağlıdır və mədə problemi olan insanların menyusunda məhdudlaşdırılmalıdır.
Mandarin allergiyası və allergik reaksiyalar
Mandarin bəzi insanlarda mandarin allergiyası yarada bilər və müxtəlif allergik reaksiyalara səbəb ola bilər. Mandarin faydaları ümumilikdə sağlamlıq üçün vacib olsa da, bəzi insanlarda bu meyvəyə qarşı həssaslıq və ya allergik simptomlar ortaya çıxa bilər. Mandarin allergiyası adətən sitrus meyvələrinə qarşı həssaslığı olan insanlarda rast gəlinir və bu vəziyyət immun sisteminin mandarinə qarşı anormal reaksiya verməsi ilə əlaqəlidir. Mandarin allergiyasının əsas simptomları arasında dəri səpkiləri, qaşınma, qızartılar, göz yaşarması, burun tutulması, asqırıq və hətta tənəffüs problemləri ola bilər. Bəzi hallarda mandarin sinir sisteminə təsiri, allergik reaksiyalar səbəbindən baş ağrısı, halsızlıq və yorğunluq kimi hallarla özünü göstərə bilər. Meyvələrin faydaları nə qədər çox olsa da, allergiya riski olan insanlarda ehtiyatlı istehlak edilməlidir. Meyvələrin turşu tərkibi bəzi insanlarda ağız içində və dodaqlarda yanma hissi yarada bilər. Mandarin cildi gözəlləşdirir, lakin həssas dərisi olan insanlarda kontakt dermatit və qızartılara səbəb ola bilər. Buna görə də, mandarin tərkibli kosmetik vasitələr həssas dərisi olan insanlar əvvəlcə kiçik bir sahədə sınaqdan keçirilməsi tövsiyə olunur. Uşaqlar üçün sağlam qidalar arasında yer alsa da, uşaqlarda allergik reaksiyaya səbəb olub-olmadığını yoxlamaq üçün az miqdarda verilməlidir.
Mandarin bəzi dərmanlarla qarşılıqlı təsir göstərə bilər
Mandarin bəzi dərmanların təsirini dəyişdirə və onların bədəndə sorulmasını azalda və ya artıra bilər. Xüsusilə qan durulducular, yüksək təzyiq dərmanları, antibiotiklər və müəyyən antidepresanlarla birlikdə mandarin dietada istifadəsi həkim məsləhəti olmadan tövsiyə edilmir. Bəzi sitrus meyvələri, o cümlədən mandarin bədənin dərmanları necə mənimsədiyini dəyişə bilər. C vitamini mənbələri bəzi dərmanların parçalanmasını sürətləndirə bilər ki, bu da onların effektivliyini azalda bilər. Qanda şəkəri balanslayan qidalar diabet dərmanları ilə qarşılıqlı təsir göstərə bilər və qanda şəkər səviyyəsini gözlənilmədən yüksəldə və ya sala bilər. Həmçinin, hamiləlikdə meyvə istehlakı bəzi dərman qəbul edən hamilə qadınlar üçün də təhlükəli ola bilər, çünki mandarin bədəndəki qida və dərman balansına təsir edə bilər. Bu səbəbdən, dərman qəbul edən insanların mandarin diyetada istifadəsi mövzusunda həkimlə məsləhətləşməsi vacibdir. Beləliklə, meyvələrin faydaları sağlam həyat tərzi üçün vacib olsa da, dərman istifadəsi zamanı ehtiyatlı olmaq lazımdır.
Mandarin qabığında pestisid qalıqları ola bilər
Mandarin bəzi hallarda kimyəvi pestisidlər və digər zərərli maddələrlə çirklənə bilər. Mandarin qabığının faydaları çox olsa da, kimyəvi maddələrlə çirklənmiş qabıqlar sağlamlıq üçün zərərli ola bilər. Orqanizmi təmizləyən qidalar toksinlərin atılmasına kömək etsə də, kimyəvi maddələrlə çirklənmiş mandarin istehlakı bədənə əlavə yük gətirə bilər. Meyvə yeyərkən diqqət edilməli məqamlar xüsusilə pestisid qalıqları ilə bağlıdır və üzvi məhsulların seçilməsi tövsiyə edilir. Hamiləlikdə meyvə istehlakı pestisidlərdən qorunmaq üçün daha diqqətli aparılmalıdır. Həmçinin, mandarin çayı və təsirləri yalnız pestisidsiz meyvələrdən hazırlandıqda təhlükəsiz hesab olunur. Mandarin yağı və faydaları yalnız təmiz və təbii məhsullardan istifadə edildikdə effektivdir. Bu səbəbdən, mandarin qabığının faydalarından istifadə etməzdən əvvəl onu yaxşıca yumaq və ya üzvi məhsulları seçmək vacibdir.
Böyrək problemlərinə yol aça bilər
Mandarin tərkibindəki yüksək C vitamini mənbələri və antioksidantlar sayəsində böyrəklər üçün faydalı ola bilsə də, bəzi hallarda böyrək problemlərinə səbəb ola bilər. Xüsusilə böyrək daşına meyilli insanlarda sitrus meyvələrinin faydaları arzuolunmaz nəticələr verə bilər. Meyvələrin turşu tərkibi böyrəklərdə oksalat daşlarının əmələ gəlməsini sürətləndirə bilər. Mandarin su tərkibi yüksək olsa da, onun tərkibində olan bəzi maddələr böyrəklərin artıq yüklənməsinə səbəb ola bilər. Həddindən artıq istehlak edildikdə böyrəklər tərəfindən süzülməli olan minerallar və turşuların səviyyəsini artıra bilər. Bağırsaq sağlamlığı və meyvələr nəzərə alındıqda böyrəklərin düzgün işləməsi üçün lazım olan mineralların balansını pozmamaq vacibdir. Böyrəklərin normal fəaliyyətini dəstəkləsə də, böyrək çatışmazlığı və ya daş problemi olan insanların mandarin dietada istifadəsi zamanı diqqətli olması məsləhətdir. Hamiləlikdə meyvə istehlakı böyrəklərə əlavə yük yarada biləcəyi üçün həkim məsləhəti ilə aparılmalıdır.
Həddindən artıq istehlakı qaraciyər piylənməsinə səbəb ola bilər
Mandarin bədən üçün faydalı olsa da, həddindən artıq istehlak qaraciyərə əlavə yük sala bilər və qaraciyər piylənməsi riskini artırır. Mandarin faydaları əsasən antioksidantlar və C vitamini mənbələri ilə bağlıdır, lakin normadan artıq qəbul edildikdə yağların yığılmasını sürətləndirə bilər. Mandarin çox istehlak edildikdə qanda şəkəri balanslayan qidalar arasında yer almır və qaraciyərdə yağlanmaya səbəb ola bilər. Orqanizmi təmizləyən qidalar, qaraciyərin toksinlərdən təmizlənməsinə kömək etsə də, çox miqdarda istehlak edildikdə bu orqanın funksiyalarını pozaraq piylənməyə yol aça bilər. Bağırsaq sağlamlığı və meyvələr qaraciyərlə sıx bağlıdır və bağırsaqlarda artıq şəkər və yağın yığılması qaraciyərdə piylənməni sürətləndirə bilər. Hamiləlikdə meyvə istehlakı qaraciyər piylənməsi riskini artırmamaq üçün ölçülü aparılmalıdır. Meyvə yeyərkən diqqət edilməli məqamlar, xüsusilə qaraciyər sağlamlığını qorumaq üçün istehlak miqdarına nəzarət etməyi nəzərdə tutur.
Mandarindən hazırlanan dadlı və sağlam reseptlər
Aşağıda mandarindən hazırlanmış desertlər, sağlam içkilər, dəriyə qulluq üçün təbii üsullar və pəhriz üçün meyvələr ilə bağlı reseptləri tapa bilərsiniz. Bu reseptlər həm mandarin faydalarından maksimum istifadə etməyə kömək edəcək, həm də sağlam qidalanma prinsiplərinə uyğun olacaq.
1. Evdə asan hazırlanan mandarin şirəsi
Tərkibi:
- 5 ədəd mandarin
- 1 çay qaşığı bal (istəyə bağlı)
- 1/2 stəkan su
- 1/2 limonun suyu (təzə)
- Bir neçə buz kubu
Hazırlanma qaydası:
- Mandarin qabıqlarını soyun və içindəki tumları təmizləyin.
- Bütün mandarin dilimlərini blenderə yerləşdirin.
- Üzərinə su və limon suyunu əlavə edin. Daha şirin istəsəniz, 1 çay qaşığı bal əlavə edə bilərsiniz.
- Blenderi yüksək sürətlə işlədərək suyu sıxın.
- Süzgəcdən keçirin və buz kubu əlavə edərək sərin şəkildə servis edin.
2. Təbii və şəkərsiz mandarin çayı resepti
Tərkibi:
- 2 ədəd mandarin (qabıqları ilə)
- 1 çay qaşığı yaşıl çay və ya qara çay
- 1 çubuq darçın
- 2 stəkan su
- 1 çay qaşığı bal (istəyə bağlı)
Hazırlanma qaydası:
- Mandarin qabıqlarını yaxşıca yuyun və nazik doğrayın.
- Bir çaydanın içərisinə su əlavə edin və qaynadın.
- Qaynadıqdan sonra çayın üzərinə mandarin qabıqlarını və darçını əlavə edin.
- 5-10 dəqiqə qaynadıqdan sonra çayı süzün.
- İstəyə görə bal əlavə edərək isti halda için.
3. Mandarin və qatıq ilə pəhriz salatı
Tərkibi:
- 2 ədəd mandarin
- 3 xörək qaşığı qatıq
- 1 çay qaşığı çia toxumu
- 5-6 ədəd qoz ləpəsi
- 1 çay qaşığı bal
Hazırlanma qaydası:
- Mandarin qabıqlarını soyun və dilimləyin.
- Yoğurt, çia toxumu və balı bir kasada qarışdırın.
- Mandarin dilimlərini qarışığın üzərinə əlavə edin.
- Qoz ləpələrini doğrayın və salatın üzərinə səpin.
4. Mandarin və zəncəfilli isti qış çayı
Tərkibi:
- 2 ədəd mandarin
- 1 çay qaşığı təzə doğranmış zəncəfil
- 2 stəkan su
- 1 çay qaşığı bal
- 1 çubuq darçın
Hazırlanma qaydası:
- Mandarin suyunu sıxın və bir kənara qoyun.
- Suya zəncəfil və darçını əlavə edib qaynadın.
- Qaynadıqdan sonra mandarin suyunu və balı əlavə edin.
- 5 dəqiqə dəmləndikdən sonra isti halda için.
5. Evdə mandarin aromalı təbii dondurma
Tərkibi:
- 3 ədəd mandarin
- 1 stəkan qatıq
- 1 çay qaşığı bal
- 1/2 çay qaşığı vanil ekstraktı
Hazırlanma qaydası:
- Mandarin qabıqlarını soyun və içini blenderə əlavə edin.
- Qatıq, bal və vanili də əlavə edib yaxşıca qarışdırın.
- Qarışığı kiçik dondurma qablarına tökün və 4-5 saat dondurucuda saxlayın.
Mandarinin saxlanma qaydaları və seçim məsləhətləri
Mandarin təravətini qorumaq və qida dəyərini uzun müddət saxlamaq üçün düzgün şəraitdə saxlanmalıdır. Mandarin faydaları maksimum səviyyədə əldə olunması üçün onu sağlam qidalanma prinsiplərinə uyğun şəkildə saxlamaq vacibdir. Qış meyvələri arasında populyar olan mandarin düzgün saxlanmadıqda tez xarab ola bilər və ləzzətini itirə bilər. Bu yazıda mandarinin saxlanma qaydaları və seçim məsləhətləri haqqında ətraflı məlumat veriləcək.
Mandarin alarkən nələrə diqqət etmək lazımdır?
- Mandarin seçərkən qabığının canlı və parlaq rəngdə olmasına diqqət edin.
- Çox yumşaq və ya çox sərt olan mandarindən uzaq durun.
- Təzə və şirəli mandarin vitaminləri baxımından daha zəngin olur.
- Əlinizlə yüngül sıxdıqda içərisində boşluq hiss edirsinizsə, meyvə qurumuş ola bilər.
- Mandarin su tərkibi yüksək olduğu üçün daha ağır və dolu meyvələr seçilməlidir.
- Sitrus meyvələrinin faydalarından tam yararlanmaq üçün təbii qoxusuna diqqət edin. Güclü və xoş ətirli olanlar daha keyfiyyətlidir.
- Pestisidlərdən qorunmaq üçün mümkün qədər üzvi (organik) məhsullar seçməyə çalışın.
Mandarini soyuducuda necə saxlamaq olar?
- Mandarin diyetada istifadəsi üçün təravətli qalması vacibdir, buna görə də soyuducu ideal saxlanma mühitidir.
- Soyuducuya qoymadan əvvəl mandarin qabığının faydalarını qorumaq üçün meyvəni yumaq tövsiyə edilmir.
- Ən yaxşı nəticə üçün mandarini kağız torbaya və ya nəfəs alan bir qaba yerləşdirin.
- Mandarin su tərkibi qorunması üçün soyuducunun meyvə və tərəvəz bölməsində saxlanmalıdır.
- Temperatur 5-8°C arasında saxlanılmalıdır ki, mandarinlər 2-3 həftə təravətli qalsın.
- Meyvə yeyərkən diqqət edilməli məqamlar çürüməyə başlayan mandarini dərhal ayırmaqdır, çünki bir çürük meyvə digərlərini də xarab edə bilər.
Otaq temperaturunda mandarini necə saxlamaq olar?
- Mandarin faydaları və dadı ən yaxşı şəkildə otaq temperaturunda qorunur, lakin saxlama müddəti soyuducuya nisbətən qısadır.
- Meyvələrin faydalarından maksimum yararlanmaq üçün mandarini quru və sərin yerdə saxlamaq tövsiyə olunur.
- Qış meyvələri olmasına baxmayaraq, mandarini birbaşa günəş işığından uzaq tutmaq lazımdır.
- Mandarini havalandırılan bir məkanda saxlamaq lazımdır, çünki plastik torbada saxlamaq tez xarab olmasına səbəb ola bilər.
- Otaq temperaturunda mandarinlər 5-7 gün ərzində təravətli qala bilər.
Dondurulmuş mandarin necə saxlanmalıdır?
- Mandarin diyetada istifadəsi üçün dondurmaq uzunmüddətli saxlama üsuludur.
- Sitrus meyvələrinin faydalarını qorumaq üçün mandarin dilimlərini dondurmaq mümkündür.
- Mandarini dondurmadan əvvəl qabığını soyun və dilimləyin.
- Dilimləri hava keçirməyən bir konteynerə və ya zip-paketə yerləşdirin.
- Meyvələrin faydaları dondurulduqda müəyyən qədər qorunsa da, mandarin su tərkibi azaldığı üçün dadında bir qədər fərq ola bilər.
- Dondurulmuş mandarin 3-4 ay müddətində istifadə edilə bilər.
Mandarin suyunu necə saxlamaq olar?
- Mandarin çayı və təsirləri sayəsində təzə sıxılmış şirəsi sağlam və ləzzətli içki alternatividir.
- Şirəni sıxdıqdan sonra dərhal istehlak etmək məsləhətdir, çünki mandarin vitaminləri havayla təmas etdikcə azalır.
- Qanda şəkəri balanslayan qidalar qəbul edənlər üçün şirəni şəkərsiz saxlamaq tövsiyə olunur.
- Meyvə şirələrinin faydaları və zərərləri mövzusunda nəzərə alınmalı məqam şirənin açıq havada qaldıqda fermentasiya oluna bilməsidir.
- Mandarin suyu 2 gün ərzində soyuducuda saxlana bilər.
Mandarin haqqında tez-tez verilən suallar
Mandarin immuniteti gücləndirirmi?
Mandarin tərkibində olan yüksək C vitamini və antioksidantlar sayəsində immun sistemini gücləndirən meyvələrdən biridir. Bu xüsusiyyəti sayəsində, xüsusilə soyuq aylarda xəstəliklərdən qorunmağa kömək edir. Müntəzəm istehlak edildikdə bədəni virus və bakteriyalara qarşı daha müqavimətli edir.
Mandarin arıqlamağa kömək edirmi?
Mandarin aşağı kalorili və liflə zəngin olduğu üçün arıqlama üçün qidalar arasında yer alır. Həzmi asanlaşdırır, toxluq hissini artırır və maddələr mübadiləsini sürətləndirir. Şəkərsiz pəhriz saxlayanlar üçün normada istehlak edildikdə faydalı ola bilər.
Mandarin şəkər xəstələri üçün uyğundurmu?
Mandarin təbii şəkər mənbəyi olsa da, tərkibindəki liflər qanda şəkərin sürətlə yüksəlməsinin qarşısını alır. Lakin şəkər xəstələri üçün nəzarətli istehlak edilməli və miqdarı həkim məsləhəti ilə müəyyənləşdirilməlidir. Həddindən artıq qəbul edildikdə qanda şəkər səviyyəsini artıra bilər.
Hamiləlikdə mandarin yeyilə bilərmi?
Mandarin hamiləlik dövründə faydalı olan fol turşusu, C vitamini və digər minerallarla zəngindir. Ancaq mədə həssaslığı və turşuluq problemi olan hamilə qadınlar çox miqdarda istehlak edərkən ehtiyatlı olmalıdırlar. Normada yeyildikdə həm ana, həm də döl üçün faydalıdır.
Gündə neçə ədəd mandarin yemək olar?
Mandarin tərkibindəki şəkər və turşuluq səbəbindən həddindən artıq istehlak edilməməlidir. Sağlam bir insan gündə 2-3 ədəd mandarin yeyə bilər, lakin bu miqdar fərdi sağlamlıq vəziyyətinə görə dəyişə bilər. Şəkər xəstələri və mədə problemləri olanlar üçün isə həkim məsləhəti vacibdir.
Mandarin allergiyaya səbəb ola bilərmi?
Mandarin bəzi insanlarda allergik reaksiyalar yarada bilər. Bu əsasən sitrus meyvələrinə qarşı həssaslığı olan insanlarda qaşınma, səpgi və ya həzm problemləri şəklində özünü göstərə bilər. Allergiya simptomları hiss edildikdə mandarin istehlakını dayandırmaq və həkimə müraciət etmək tövsiyə olunur.
Mandarin çayı hansı faydalara malikdir?
Mandarin çay şəklində istehlak edildikdə orqanizmi rahatladır və iltihab əleyhinə təsir göstərir. Mandarin çayı xüsusilə mandarin enerjini artırır təsiri ilə bədənin yorğunluğunu azalda və zehni diqqəti artırmağa kömək edə bilər. Soyuq aylarda immuniteti gücləndirmək və həzmi asanlaşdırmaq üçün içilir.
Mandarin qabığının istifadəsi mümkündürmü?
Mandarin qabığı ilə də faydalıdır və müxtəlif sağlamlıq məqsədləri üçün istifadə edilə bilər. Qabığı çay hazırlamaq, dəri maskaları etmək və ya yeməklərə aroma qatmaq üçün uyğundur. Lakin pestisidlərdən qorunmaq üçün yaxşıca yuyulması tövsiyə edilir.
Mandarinin çox istehlakı hansı yan təsirlərə səbəb ola bilər?
Mandarin həddindən artıq istehlak edildikdə mədə turşusunu artıra, həzm problemlərinə səbəb ola və qanda şəkər səviyyəsini yüksəldə bilər. Bundan əlavə, bəzi insanlarda allergik reaksiyalar və diş minasında aşınma kimi problemlər yarada bilər. Günlük normanı aşmamaq vacibdir.
Mandarin su tərkibi nə qədərdir?
Mandarin yüksək su tərkibli meyvələrdən biridir və təxminən 85-88% su ehtiva edir. Bu onun həm bədəni nəmləndirməsinə, həm də həzm sisteminə müsbət təsir etməsinə kömək edir. Mandarin toxumları və istifadəsi baxımından da şirəsi və suyu bədəndə detoks təsiri yaradır.
Mandarin şirəsi və bütöv meyvə arasında hansı fərqlər var?
Mandarin bütöv şəkildə yeyildikdə tərkibindəki liflər həzm sistemini daha yaxşı tənzimləyir. Ancaq şirə halında içildikdə liflər itir və şəkərin qana daha tez sorulması baş verir. Bu səbəbdən, şəkər xəstələri üçün şirə yerinə bütöv mandarin yemək daha faydalıdır.
Mandarin və portağal arasında nə fərq var?
Mandarin portağaldan daha kiçik ölçülü və şirin dadlı olur. Portağal və mandarin fərqləri, əsasən turşuluq səviyyəsi və qabığının soyulma rahatlığı ilə bağlıdır. Mandarinlər portağaldan daha yumşaq və asan soyula bilən qabığa malikdir.
Mandarin və tangerin eyni meyvədirmi?
Mandarin tangerin ilə çox oxşar olsa da, müəyyən fərqlərə malikdir. Mandarin və tangerin fərqləri, əsasən dad, rəng və forma baxımından nəzərə çarpır. Tangerinlər daha tünd narıncı rəngdə olur və bir qədər daha turş dada sahibdir.
Mandarin qabığını yemək olarmı?
Mandarin qabığı ilə birlikdə də istifadə edilə bilər, çünki tərkibində antioksidantlar və faydalı efir yağları mövcuddur. Lakin kimyəvi maddələrlə çirklənmiş ola biləcəyinə görə qabığını yaxşıca yuyaraq və ya üzvi məhsul seçərək istifadə etmək tövsiyə edilir.
Mandarin və digər sitrus meyvələri arasında fərqlər nələrdir?
Mandarin digər sitrus meyvələri ilə müqayisədə daha şirin və yumşaq teksturaya malikdir. Limon və qreypfrut kimi turş meyvələrdən fərqli olaraq, mandarin tərkibindəki şəkərlə daha şirin dada sahibdir. Eyni zamanda, qabığının soyulması və istehlakı daha asandır.
