Hepatit nədir?
Hepatit bir sözlə qaraciyərin iltihabıdır və bir çox səbəbdən meydana gələ bilər. Viral infeksiyalar bu səbəblərdən biridir. Viral (viral) hepatitə səbəb olan müxtəlif növ hepatit virusları (hepatit A, B, C, D və E) vardır. Bunlardan hepatit B, C və D xroniki qaraciyər xəstəliklərinə səbəb olur.
Hepatit xəstəliyin klinik gedişatına görə kəskin və xroniki olaraq bölünür. Kəskin hepatit, xəstəliyin son zamanlarda başladığı, xroniki hepatit isə 6 aydan çoxdur mövcud olan hepatiti ifadə edir. Hepatit müxtəlif səbəblərdən, xüsusən viral və zəhərli (dərman və kimyəvi maddələrlə əlaqəli) səbəblərdən inkişaf edə bilər. Risk altında hiss edirsinizsə, testdən keçməlisiniz. Erkən müayinə, xəstəliyin qarşısını almaq və həyatınızı xilas etmək üçün erkən müalicə deməkdir. Hepatit B və C qarşısı alınan xəstəliklərdir. Hepatit B və C cinsi yolla ötürülə bilər, buna görə profilaktikası məsləhət görülür.
Hepatitin əlamətləri
Hepatitin ən əhəmiyyətli əlamətləri dərinin və gözlərin ağlığının saralması, çay rəngli sidik, ürəkbulanma, qusma, iştahsızlıq və qarın ağrısıdır. Ancaq hepatit hər zaman sarılıqla irəliləməz. Bu səbəbdən sarılığın olmaması xəstəliyi dərhal istisna etmir. Çünki Virus hepatitləri illərlə simptomsuz sinsi şəkildə gedə bilir. Bu səbəblərdən həm hepatit varlığı, həm də sarılığın hepatitlə əlaqəli olub-olmaması yalnız laboratoriya testləri ilə müəyyən edilə bilər.
Kimlər risk altındadır?
Hepatit B və hepatit C xəstəliyi risk qruplarını aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
- Hepatit B və hepatit C olan analardan dünyaya gələn körpələr
- Hepatit B daşıyıcıları ilə təmasda olan peyvənd olunmamış insanlar
- Hemodializ keçirən insanlar
- Ömründə 1 dəfə də olsun əməliyyat keçirənlər
- Diş həkimində olanlar
- Venadaxili narkomanlar
- Təmasda olan bütün sağlamlıq işçiləri
- Steril olmayan alətlərlə sünnət və qulağın deşilməsi
- Qan və qan məhsullarından istifadə edənlər
- Bərbərlər
- Manikür ustaları, yanğınsöndürənlər
- Qəza və fəlakətlərdə ilk tibbi yardım göstərən şəxslər.
Hepatitdən necə qoruna bilərik?
- Ülgüc, diş fırçası, sırğa, dırnaq qayçı kimi şəxsi əşyaları başqaları ilə paylaşmayın.
- Sağlamlıq işçiləri iynə vurarkən və atarkən diqqətli olmalıdırlar.
- Hamilə qadınlar B və C tipli sarılıq mikroblarının olması üçün testdən keçməlidirlər.
- Ailədə sarılıq, siroz və ya qaraciyər xərçəngi olan bir xəstə (xüsusilə valideynlər, qardaşlar, həyat yoldaşları kimi yaxın qohumlar) varsa mütləq müayinə olunmalıdır.
Terapevt-Qastroenteroloq Aytən Nəcəfova ilə əlaqə üçün buraya basın.
Bloqlar məlumatlandırma xarakterlidir.Həkiminizin göstərişindən sonra tətbiq etməyinizi məsləhət görürük.
