Göz qızartısı gündəlik həyatda hər kəsin qarşılaşa biləcəyi bir problemdir. Bəzən sadə yorğunluq və ya kompüter istifadəsi nəticəsində yaransa da, bəzi hallarda göz infeksiyası, göz allergiyası və ya göz iltihabı və simptomları kimi ciddi səbəblərdən qaynaqlana bilər. Əgər göz qızartısı və qaşınma və ya qırmızı göz xəstəliyi kimi şikayətləriniz varsa, bunun səbəbini müəyyən etmək və düzgün müalicə üsullarını öyrənmək vacibdir.
Bu yazıda göz qızartısının səbəbləri, göz qızartısı müalicəsi və göz qızartısının qarşısını almaq üçün effektiv üsullar barədə ətraflı məlumat əldə edəcəksiniz. Həmçinin, qızarmış gözlər üçün damcı, göz damcılarının seçilməsi və istifadəsi, göz gigiyenası və baxımı kimi mövzulardan bəhs edəcəyik.
Əgər kontakt linza və göz qızartısı, göz quruluğu, toz allergiyası və göz qızartısı və ya kompüter istifadəsi və göz problemləri ilə bağlı suallarınız varsa, məqaləni oxumağa davam edin! Burada həm tibbi, həm də göz qızartısının təbii yollarla müalicəsi barədə faydalı məsləhətlər tapa bilərsiniz.
Göz qızartısının əsas səbəbləri hansılardır?
Göz qızartısı müxtəlif səbəblərə görə yarana bilən geniş yayılmış bir problemdir. Çox vaxt yorğunluq, allergiya və ya ətraf mühit amilləri ilə əlaqəli olsa da, bəzi hallarda göz infeksiyaları, göz iltihabı və ya göz qızartısı və görmə problemləri kimi daha ciddi vəziyyətlərə işarə edə bilər. Gözlərin qızarmasının səbəbini anlamaq, vaxtında tədbir görmək və göz qızartısının qarşısını almaq üçün vacibdir. Bu yazıda göz qızartısı səbəbləri barədə ətraflı məlumat verəcəyik. Əgər siz də göz qızartısına nə yaxşıdır, göz damlalarının istifadəsi və yan təsirləri, göz gigiyenası və baxımı kimi mövzularla maraqlanırsınızsa, oxumağa davam edin.
- Göz allergiyası və ətraf mühit amilləri
- Göz infeksiyaları və iltihabi xəstəliklər
- Quru göz sindromu və göz yorğunluğu
- Kontakt linza istifadəsi
- Göz travmaları və xarici amillər
- Ətraf mühit və hava şəraiti
- Göz qapağı və iltihabi xəstəliklər
- Hormonlar və sistemik xəstəliklər
- Həyat tərzi və zərərli vərdişlər
- Göz damlaları və onların təsiri
- Kosmetik vasitələr və kimyəvi maddələrin təsiri
Göz allergiyası və ətraf mühit amilləri
Göz qızartısı ətraf mühitin təsiri və allergik reaksiyalar səbəbindən tez-tez baş verən bir problemdir. Polen, ev tozu, heyvan tükləri və kif göbələkləri gözün selikli qişasını qıcıqlandıraraq göz qızartısı və qaşınma kimi simptomlarla özünü göstərir. Xüsusilə mövsümi allergiyalar göz iltihabına səbəb olaraq göz sulanması və işıq həssaslığı ilə müşayiət oluna bilər. Günəş işığına uzun müddət məruz qalmaq gözdə qanlanma və quruluq yaradaraq narahatlıq hissi yaradır. Kondisionerlərin və isitmə sistemlərinin quru hava yaratması göz yaşı buxarlanmasını sürətləndirərək quru göz sindromu riskini artırır. Siqaret tüstüsü və havada olan çirkləndiricilər gözün müdafiə mexanizmini zəiflədərək göz infeksiyası ehtimalını artırır. Hətta gündəlik istifadə olunan kosmetik məhsullar, sprey və parfumeriya vasitələri belə göz allergiyasına səbəb ola bilər. Xarici mühit amilləri göz səthinin qoruyucu təbəqəsini zəiflədərək göz qızartısı və görmə problemləri ilə nəticələnə bilər. Gözün qızarmasına təsir edən faktorlar arasında rütubətsiz hava, tozlu mühitlərdə uzun müddət qalmaq və havada olan kimyəvi hissəciklər də var. Allergik reaksiyalar və göz problemləri qıcıqlanmaya səbəb olaraq gözlərdə şişkinlik, sulanma və yanma hissi yarada bilər. Beləliklə, göz qızartısının əsas səbəbləri arasında allergiyalar və ətraf mühit faktorları mühüm rol oynayır.
Göz infeksiyaları və iltihabi xəstəliklər
Göz qızartısı bakterial və viral infeksiyalar səbəbindən yarana bilər və çox vaxt iltihabi proseslərlə müşayiət olunur. Konjonktivit (çəhrayı göz xəstəliyi) göz selikli qişasının iltihabıdır və bu zaman qızartı, sulanma və hətta irinli axıntı müşahidə edilə bilər. Keratit, uveit və sklerit kimi iltihabi xəstəliklər isə daha ciddi göz problemlərinə səbəb ola bilər. Göz infeksiyaları çox vaxt göz gigiyenasına düzgün əməl edilməməsi və ya çirkli əllərlə gözə toxunma nəticəsində yayılır. Kontakt linza istifadəsi və göz gigiyenası qaydalarına əməl edilməməsi infeksiyalara gətirib çıxara bilər. Göz qapağı iltihabları, məsələn, blefarit kirpik dibində bakteriyaların toplanması ilə yaranır və qızartıya səbəb olur. Göz infeksiyaları və müalicəsi gecikdirildikdə, infeksiya gözün daxili strukturlarına təsir edə və görmə problemlərinə yol aça bilər. Gözdə qanlanma və iltihab infeksiya nəticəsində yaranan əsas əlamətlərdəndir və müalicə olunmazsa, bu xroniki hala çevrilə bilər. Bəzi viruslar göz təzyiqi və damar problemləri yaradaraq görmə qabiliyyətinə uzunmüddətli təsir göstərə bilər. Göz infeksiyaları təkcə yerli bakterial və viral təsirlərlə deyil, həm də bəzi sistemik xəstəliklərin nəticəsi kimi ortaya çıxa bilər.
Quru göz sindromu və göz yorğunluğu
Göz qızartısı səbəblərindən biri də quru göz sindromu olub, göz yaşlarının kifayət qədər istehsal olunmaması və ya tez buxarlanması ilə əlaqəlidir. Uzun müddət kompüter istifadəsi və göz problemləri gözlərin qurumasına, yanma hissinə və qızartıya gətirib çıxarır. Göz yorğunluğu rəqəmsal ekranlardan gələn mavi işığın gözə təsiri nəticəsində yaranır və bu göz səthinin həddindən artıq qurumasına səbəb ola bilər. Yuxusuzluğun gözlərə təsiri də göz yorğunluğu və qızartıya səbəb olur. Gözlərin az qırpılması göz səthinin qurumasına və qızartının artmasına səbəb ola bilər. İş yerində düzgün işıqlandırmanın olmaması, göz əzələlərinin gərginliyini artıraraq qızartıya səbəb ola bilər. Göz qızartısı və görmə problemləri quru göz sindromu nəticəsində yaranarsa, bu gündəlik fəaliyyətləri çətinləşdirə bilər. Havanın quruluğu və kondisionerlərin istifadəsi göz quruluğunu daha da artıraraq göz qızartısı və qaşınma yarada bilər. Göz üçün vitaminlər və faydaları nəzərə alınmadıqda, göz səthinin sağlamlığını qorumaq çətinləşə bilər. Beləliklə, quru göz sindromu və göz yorğunluğu uzun müddət davam etdikdə, göz qızartısı daimi hala çevrilə bilər.
Göz travmaları və xarici amillər
Göz qızartısı fiziki travmalar, zərbələr və gözə yad cisim düşməsi nəticəsində baş verə bilər. Gözdə qan damarlarının genişlənməsi çox vaxt travma nəticəsində yaranan iltihabi reaksiyanın nəticəsidir. Qan damarlarının partlaması və göz qızartısı gözə olan kəskin təzyiq, travmalar və ya gözə sıx zərbələr nəticəsində baş verə bilər. Gözdə yad cisim düşməsi və nəticələri arasında toz, qum və kimyəvi maddələr səbəbindən yaranan qıcıqlanmalar yer alır. Gözə yad cisim düşdükdə gözün qoruyucu refleksi aktivləşir və qızartı, yaşarma və qaşınma yarana bilər. Fiziki travmalar gözün səthində zədələnmə və qırmızı göz xəstəliyi ilə nəticələnə bilər. Göz təzyiqi və damar problemləri zərbələrdən sonra daha da şiddətlənə bilər. Qlaukoma (göz daxili təzyiqin artması) göz sinirlərinə təsir edərək qızartı və görmə problemlərinə səbəb ola bilər. Göz gigiyenası və baxımı travmalardan sonra düzgün aparılmazsa, infeksiya riski artar. Beləliklə, göz travmaları və xarici amillər qızartının əsas səbəblərindən biridir və vaxtında tədbir görülməlidir.
Ətraf mühit və hava şəraiti
Göz qızartısı ətraf mühit amillərinin təsiri nəticəsində yarana bilər. Soyuq hava və küləkli mühitlər göz yaşlarının tez buxarlanmasına səbəb olaraq göz quruluğu və qızartı yarada bilər. Quru hava və yüksək temperatur göz səthində su itkisini artıraraq göz yorğunluğu və quruluq hissi yarada bilər. Üzgüçülük hovuzları və kimyəvi maddələr xüsusilə xlorun yüksək səviyyədə olması səbəbindən gözlərdə qıcıqlanma və qızartı yarada bilər. Gözün xlorlu su ilə təması gözün təbii nəm balansını pozaraq göz infeksiyası riskini artırır. Havada olan kimyəvi hissəciklər və toz gözlərin qızarmasına və qaşınmasına səbəb ola bilər. Kondisionerlərin və isitmə sistemlərinin quru hava yaratması göz səthində quruluq və yanma hissi yarada bilər. Göz gigiyenası və baxımı ətraf mühit amillərinin yaratdığı təsirləri minimuma endirmək üçün vacibdir. Beləliklə, ətraf mühitin təsiri göz qızartısına səbəb ola bilər və müvafiq tədbirlər görülməlidir.
Göz qapağı və iltihabi xəstəliklər
Göz qızartısı göz qapaqlarının iltihablanması və ya göz yağı vəzilərinin düzgün işləməməsi səbəbindən də meydana gələ bilər. Blefarit və göz qapağı iltihabı kirpik dibində bakteriyaların toplanması və yağ vəzilərinin tıxanması nəticəsində yaranır. Kirpik dibinin iltihabı göz qapaqlarında qızartı, qaşınma və qabıqlanma ilə müşayiət edilə bilər. Yağ vəzilərinin pozulması göz qapağının funksiyasını zəiflədir və göz səthində yağ balansını pozaraq qızartıya səbəb ola bilər. Göz qapağı xəstəlikləri uzun müddət müalicə olunmazsa, infeksiya riski artar və görmə problemləri yarana bilər. Göz qapağı iltihabı bəzi insanlarda xroniki hal ala bilər və mütəmadi müalicə tələb edə bilər. Kontakt linza istifadəsi göz qapağı problemlərini daha da ağırlaşdıra bilər. Göz gigiyenasına diqqət yetirmək və göz qapaqlarını təmiz saxlamaq iltihabi xəstəliklərin qarşısını almağa kömək edə bilər. Beləliklə, göz qapağı xəstəlikləri müalicə olunmazsa, göz qızartısı uzun müddət davam edə bilər və infeksiyalara yol aça bilər.
Hormonlar və sistemik xəstəliklər
Göz qızartısı bəzi sistemik xəstəliklər və hormonal dəyişikliklər nəticəsində meydana gələ bilər. Hamiləlik, hipotiroidizm və revmatik xəstəliklər göz quruluğuna və qızartıya səbəb ola bilər. Hormonal dəyişikliklər göz yaşı vəzilərinin funksiyasını zəiflədərək quru göz sindromu riskini artırır. Hamiləlik dövründə hormonların dəyişməsi göz damarlarının genişlənməsinə və nəticədə qızartıya səbəb ola bilər. Revmatik xəstəliklər göz damarlarının iltihabına səbəb olaraq gözdə qanlanma və iltihab yarada bilər. Sinüzit və göz qızartısı əlaqəsi burun və göz sinirlərinin təsiri nəticəsində qızartı və təzyiq hissi yaradır. Burun yollarında infeksiya olduqda, burun boşluğundakı təzyiq göz damarlarına təsir edərək qızartıya səbəb ola bilər. Göz üçün vitaminlər və faydaları hormonal balansı qorumağa və göz sağlamlığını dəstəkləməyə kömək edə bilər. Hamiləlik dövründə hormonal dəyişikliklər göz yaşının azalmasına səbəb ola bilər ki, bu da qızartını artırır. Beləliklə, hormonal dəyişikliklər və sistemik xəstəliklər göz qızartısına təsir edə bilər və göz sağlamlığı üçün mütəmadi nəzarət tələb edir.
Həyat tərzi və zərərli vərdişlər
Göz qızartısı çox vaxt həyat tərzi və bəzi zərərli vərdişlər nəticəsində meydana gəlir. Spirtli içki və siqaret istifadəsi göz damarlarını genişləndirərək qızartı və quruluq yarada bilər. Alkoqol və nikotin göz içi mayesinin dövranını pozaraq göz yorğunluğu və qızartıya səbəb ola bilər. İşıq həssaslığı və göz qızartısı uzun müddət parlaq işıq və günəş şüalarına məruz qalmaq nəticəsində meydana gələ bilər. Siqaret tüstüsü göz səthinə təsir edərək göz infeksiyası və göz qızartısı və qaşınma riskini artırır. Alkoqol susuzlaşdırıcı təsir göstərir, bu da göz quruluğuna və qızartıya səbəb ola bilər. Həddindən artıq kofein və şəkər istifadəsi göz sağlamlığına mənfi təsir göstərə bilər. Göz gigiyenası və baxımı düzgün aparılmadıqda qızartının davamlı olmasına gətirib çıxara bilər. Gözlərin qorunması üçün UV qoruyucu eynəklər taxmaq və siqaret tüstüsündən uzaq durmaq tövsiyə olunur. Beləliklə, siqaret və alkoqol istifadəsi göz qızartısına ciddi təsir edir və bu vərdişlərdən uzaq durmaq məsləhətdir.
Göz damlaları və onların təsiri
Göz qızartısı bəzən göz damcılarının düzgün istifadə edilməməsi və onların yan təsirləri nəticəsində meydana gələ bilər. Vazokonstriktor damcıların həddindən artıq istifadəsi göz damarlarını süni şəkildə daraldaraq müvəqqəti rahatlıq versə də, uzun müddət istifadə edildikdə qızartının daha da şiddətlənməsinə səbəb ola bilər. Göz damcılarının tərkibindəki kimyəvi maddələr bəzi insanlarda allergik reaksiyalara səbəb ola bilər. Gözün təbii rütubət balansı pozulduqda, göz səthində quruluq və yanma hissi yarana bilər. Göz damlalarının istifadəsi və yan təsirləri gözə uyğun olmayan məhsullar istifadə edildikdə daha çox nəzərə çarpır. Göz infeksiyası zamanı düzgün damcı seçilmədikdə infeksiyanın yayılma riski artır. Göz damcılarının uzun müddət istifadəsi gözün təbii müdafiə sistemini zəiflədərək göz qızartısı və qaşınma kimi problemlərə səbəb ola bilər. Kontakt linza istifadəçiləri üçün nəzərdə tutulmayan damcılar linzaların yapışqanlığını dəyişdirə və göz rahatlığını poza bilər. Bəzi damcılar göz içi təzyiqi artıraraq qızartını daha da şiddətləndirə bilər. Beləliklə, göz damcılarının həddindən artıq və ya yanlış istifadəsi göz qızartısını artıraraq əlavə problemlərə səbəb ola bilər.
Kontakt linza istifadəsi
Göz qızartısı kontakt linza istifadəsi zamanı yaranan ən yayılmış problemlərdən biridir. Linzaların uzun müddət taxılması gözün oksigen almasını məhdudlaşdıraraq göz səthində quru bölgələrin yaranmasına səbəb ola bilər. Kontakt linza və göz qızartısı problemi xüsusilə linzanın gün boyu taxılması və düzgün təmizlənməməsi nəticəsində yaranır. Uzun müddət linza istifadəsi göz səthində mikroskopik cızıqlar yarada bilər ki, bu da bakterial infeksiyalar üçün uyğun mühit yaradır. Çirkli linzaların istifadəsi göz infeksiyası, göz qızartısı və qaşınma kimi problemlərə səbəb ola bilər. Gecə linzalarla yatmaq gözün buynuz qişasında oksigen çatışmazlığı yaradaraq kornea xorası riskini artırır. Linzaların düzgün təmizlənməməsi gözdə qan damarlarının genişlənməsi və qızartıya səbəb ola bilər. Kontakt linza istifadəsi və göz sağlamlığı qaydalarına əməl edilmədikdə görmə problemləri ortaya çıxa bilər. Göz gigiyenası və baxımı kontakt linza istifadəçiləri üçün daha vacibdir, çünki düzgün olmayan istifadə göz iltihabı və simptomları ilə nəticələnə bilər. Beləliklə, kontakt linza istifadəsi düzgün aparılmadıqda göz qızartısı və infeksiya riski artır.
Kosmetik vasitələr və kimyəvi maddələrin təsiri
Göz qızartısı bəzi kosmetik məhsullar və kimyəvi maddələrə qarşı allergik reaksiya nəticəsində meydana gələ bilər. Dəri və göz allergiyaları tez-tez makiyaj məhsulları, göz kölgələri, tuş və göz qələmlərinin tərkibində olan maddələrlə əlaqəlidir. Makiyaj məhsullarının tərkibində olan konservantlar və süni ətirlər bəzi insanlarda göz qızartısı və qaşınma yarada bilər. Göz makiyajı istifadə edənlər məhsullarını paylaşdıqda və ya köhnə məhsullardan istifadə etdikdə göz infeksiyası riski artır. Kosmetika və ya kimyəvi maddələrə həssaslıq bəzi insanlarda xroniki qızartıya səbəb ola bilər. Gözə tətbiq edilən makiyaj məhsullarının tam təmizlənməməsi göz qapaqlarında yağ vəzilərinin tıxanmasına və iltihaba səbəb ola bilər. Bəzi makiyaj təmizləyicilərinin tərkibindəki kimyəvi maddələr göz səthinə zərər verərək göz iltihabı və simptomları yarada bilər. Həddindən artıq göz makiyajı istifadə etmək gözün müdafiə təbəqəsinə təsir edərək göz quruluğu və qızartıya səbəb ola bilər. Gözə çəkilən linerdə və ya tuşda olan bakteriyalar uzun müddət istifadədən sonra göz infeksiyalarına yol aça bilər. Beləliklə, düzgün kosmetika seçimi və göz gigiyenasına riayət etməklə göz qızartısı riskini azaltmaq mümkündür.
Göz qızartısı necə keçir? Effektiv müalicə üsulları
Göz qızartısı müxtəlif səbəblərdən meydana gələ bilər və müalicə üsulu problemin əsas qaynağından asılıdır. Göz qızartısı müalicəsi üçün doğru üsul seçilmədikdə, problem daha da şiddətlənə bilər. Bu yazıda göz damlaları və onların təsiri, göz qızartısına nə yaxşıdır, göz qızartısının təbii yollarla müalicəsi və göz sağlamlığını qorumaq üçün vacib addımlar haqqında danışacağıq. Göz qızartısında nə etməli? sualına cavab olaraq, həm evdə tətbiq edilə biləcək üsulları, həm də tibbi müdaxilənin nə zaman lazım olduğunu izah edəcəyik.
1. Süni gözyaşları və gözlərin nəmləndirilməsi
Göz qızartısı tez-tez quru göz sindromu və göz yorğunluğu nəticəsində yaranır və bu problemi həll etmək üçün süni gözyaşlarından istifadə olunmalıdır. Quru göz sindromu göz səthinin kifayət qədər nəmlənməməsi səbəbindən yaranır və bu qızartı və yanma hissi ilə müşayiət olunur. Göz quruluğu və nəmləndirici damcılar gözlərin rahatlamasına və qızartının azalmasına kömək edə bilər. Süni gözyaşı damcıları kontakt linza və göz qızartısı problemini yaşayanlar üçün də uyğun seçimdir. Uzun müddət kompüter qarşısında işləyən insanlar kompüter istifadəsi və göz problemləri səbəbindən yaranan quruluq və qızartıya qarşı bu damcılardan istifadə edə bilərlər. Göz damlalarının istifadəsi və yan təsirləri nəzərə alınmalı və mütəmadi istifadə zamanı həkim məsləhəti alınmalıdır. Konservantsız süni gözyaşları həssas gözlər üçün daha təhlükəsiz hesab edilir. Göz gigiyenası və baxımı düzgün aparılmadıqda, göz damcılarının təsiri zəifləyə bilər. Göz sağlamlığı üçün mütəmadi nəmləndirici damcılardan istifadə etmək və ekran istifadəsi zamanı gözlərə istirahət vermək vacibdir. Beləliklə, süni gözyaşları və nəmləndirici damcılar göz qızartısını aradan qaldırmaq üçün effektiv üsullardan biridir.
2. İsti və soyuq kompreslər və gözlərin dincəldilməsi
Göz qızartısı göz yorğunluğu, qan damarlarının genişlənməsi və ya göz qapağı iltihabı səbəbindən yarana bilər ki, bu zaman isti və soyuq kompreslər faydalı ola bilər. İsti kompreslər göz yağı vəzilərinin funksiyasını artıraraq blefarit və göz qapağı iltihabı zamanı rahatlıq verir. Soyuq kompreslər isə göz infeksiyası, göz allergiyası və iltihabı azaldaraq qızartını aradan qaldıra bilər. Soyuq kompreslər toz və polen allergiyası səbəbindən yaranan qaşınma və yanma hissini azalda bilər. Göz allergiyası zamanı iltihab əleyhinə təsir göstərərək gözdə şişkinliyi azaldır. Qırmızı göz xəstəliyi olan şəxslər üçün bu üsul qısa müddətli rahatlıq verə bilər. Gözə yad cisim düşməsi və nəticələri zamanı isə soyuq kompres gözün şişkinliyini azaltmağa kömək edə bilər. Kompres tətbiq edərkən göz gigiyenasına diqqət yetirmək infeksiya riskinin qarşısını almaq üçün vacibdir. Göz qızartısına səbəb olan amillər düzgün müəyyən edildikdə bu üsul daha effektiv nəticə verə bilər.
3. Həkimə müraciət və peşəkar müdaxilə
Göz qızartısı uzun müddət davam edərsə və ya ağrı, bulanıq görmə və şişkinlik kimi simptomlarla müşayiət olunarsa, həkimə müraciət etmək vacibdir. Göz infeksiyaları və müalicəsi bəzi hallarda antibiotik və ya steroid tərkibli damcılar tələb edə bilər. Göz problemlərinin erkən diaqnozu görmə itkisi və digər ciddi fəsadların qarşısını almaq üçün vacibdir. Cərrahi müdaxilə və lazer müalicəsi bəzi ağır göz xəstəliklərinin müalicəsi üçün istifadə edilə bilər. Göz qızartısı və stress əlaqəsi bəzi insanlarda daha şiddətli ola bilər və həkim psixoloji faktorları da nəzərə alaraq müalicə tövsiyə edə bilər. Qan damarlarının partlaması və göz qızartısı ciddi göz xəstəliklərinin göstəricisi ola bilər və bu hallarda cərrahi müdaxilə lazım ola bilər. Həkim göz qızartısına səbəb olan amillər üzərində diaqnoz qoyaraq fərdi müalicə üsulu təyin edəcəkdir. Göz sağlamlığı üçün mütəmadi oftalmoloji müayinələrə getmək tövsiyə olunur. Beləliklə, uzunmüddətli və şiddətli göz qızartısı hallarında həkimə müraciət etmək ən doğru seçimdir.
4. Gözlərin dincəldilməsi və ekran istifadəsinin azaldılması
Göz qızartısı uzun müddət ekrana baxmaq, yorğunluq və düzgün işıqlandırmanın olmaması səbəbindən də yarana bilər. Gözlərin istirahət etməsi göz yorğunluğunu azaltmaq və qızartının qarşısını almaq üçün vacibdir. Uzun müddət kompüter istifadəsi və göz problemləri zamanı gözlər quruyur və yorulur, bu da qızartıya səbəb olur. Yuxusuzluğun gözlərə təsiri də nəzərə alınmalıdır, çünki kifayət qədər yuxu almamaq gözlərin yorğunluğunu artırır. Gözlərə istirahət vermək üçün 20-20-20 qaydası tətbiq edilə bilər – hər 20 dəqiqədən bir 20 saniyə ərzində 20 fut (təxminən 6 metr) uzağa baxmaq gözləri rahatlaşdırır. İşıq həssaslığı və göz qızartısı problemi yaşayan şəxslər üçün işıqlandırmanı tənzimləmək və ekran işığını azaltmaq tövsiyə olunur. Göz məşqləri də göz əzələlərini gücləndirərək qızartını azaltmağa kömək edə bilər. Beləliklə, gözlərin istirahət etdirilməsi və ekran istifadəsinin azaldılması göz qızartısının qarşısını almaqda mühüm rol oynayır.
5. Kontakt linza baxımı və düzgün istifadə qaydaları
Göz qızartısı tez-tez kontakt linza istifadəsi zamanı düzgün gigiyenaya əməl edilməməsi səbəbindən yaranır. Kontakt linza və göz qızartısı problemi xüsusilə linzanın uzun müddət taxılması və düzgün təmizlənməməsi nəticəsində ortaya çıxır. Linzaların düzgün baxımı göz sağlamlığını qorumaq üçün vacibdir və linzalar həmişə steril məhlulda saxlanmalıdır. Göz infeksiyası riskini azaltmaq üçün linzalar yuxuda çıxarılmalı və təyin olunmuş müddətdən artıq istifadə edilməməlidir. Kontakt linza istifadəsi və göz sağlamlığı qaydalarına əməl edilmədikdə gözdə qanlanma və iltihabi problemlər yarana bilər. Qızarmış gözlər üçün damcı seçərkən linza istifadəçiləri üçün uyğun olan xüsusi nəmləndirici damcılardan istifadə edilməlidir. Beləliklə, kontakt linza istifadəsi zamanı düzgün qaydalara əməl etmək göz qızartısının qarşısını almaqda mühüm rol oynayır.
Göz həkiminə nə zaman müraciət etmək lazımdır?
Göz qızartısı bəzən sadə yorğunluq və ya allergiya nəticəsində meydana gəlsə də, bəzi hallarda ciddi sağlamlıq problemlərinin əlaməti ola bilər. Əgər göz qızartısı və qaşınma, bulanıq görmə, gözdə ağrı və ya işıq həssaslığı kimi simptomlarla müşayiət olunursa, dərhal oftalmoloqa müraciət etmək vacibdir. Göz sağlamlığı üçün vaxtında müayinədən keçmək vacibdir, çünki bəzi göz xəstəlikləri gec diaqnoz qoyulduqda qalıcı görmə problemlərinə səbəb ola bilər. Aşağıda göz qızartısı və nə zaman həkimə müraciət etməyin vacib olduğu barədə ətraflı məlumat veriləcək.
- Göz qızartısı uzun müddət davam edirsə (1-2 gündən çox)
- Göz qızartısı və qaşınma ilə yanaşı şiddətli ağrı və ya şişkinlik varsa
- Göz infeksiyası səbəbindən sarı və ya yaşılımtıl axıntı yaranıbsa
- Gözdə qan damarlarının genişlənməsi həddindən artıqdır və keçmirsə
- Bulanıq görmə, işıq həssaslığı və ya görmə sahəsində dəyişikliklər varsa
- Qanlı gözlər və tibbi səbəblər araşdırılmalıdırsa
- Gözə yad cisim düşməsi və narahatlıq hissi varsa
- Kimyəvi maddələr və xarici amillər səbəbindən göz zədələnibsə
- Göz qızartısı və görmə problemləri ilə yanaşı baş ağrısı və ya başgicəllənmə varsa
- Kontakt linza və göz qızartısı problemi yarandıqda və qızartı azalmırsa
- Soyuqdəymə və göz iltihabı səbəbindən gözdə ağrı və iltihab varsa
- Göz damcılarının istifadəsi və yan təsirləri səbəbindən qızartı daha da şiddətlənirsə
Göz qızartısı haqqında tez-tez verilən suallar
Göz qızartısı hansı hallarda təhlükəlidir?
Göz qızartısı uzun müddət davam edir, şiddətli ağrı və bulanıq görmə ilə müşayiət olunursa, ciddi bir xəstəliyin əlaməti ola bilər. Xüsusilə gözdə qızartı və iltihab müşahidə edildikdə və ya infeksiya əlamətləri görünərsə, dərhal göz həkiminə müraciət etmək vacibdir. Kimyəvi yanmalar, gözə yad cismin düşməsi və ya travmalar qızartının arxasında təhlükəli səbəblər ola bilər.
Göz qızartısına nə yaxşıdır?
Göz qızartısı üçün ən yaxşı üsullardan biri gözləri dincəltmək və süni gözyaşlarından istifadə etməkdir. Allergik reaksiyalar nəticəsində yaranan qızartılar zamanı gözdə qaşınma və allergiya üçün antihistamin damcılar təsirli ola bilər. Bol su içmək, gözləri ovuşdurmamaq və təmiz əllərlə göz damcıları istifadə etmək qızartının azalmasına kömək edə bilər.
Göz qızartısı nə qədər müddətə keçməlidir?
Göz qızartısı adətən 24-48 saat ərzində azalmalıdır, əgər əsas səbəb yorğunluq və ya yüngül allergiyadırsa. Əgər qızartı bir neçə gün davam edirsə və ya pisləşirsə, bu gözlərdə qızartı və ağrı ilə müşayiət edilən daha ciddi bir problemin əlaməti ola bilər. Müalicə edilmədikdə, bəzi hallarda infeksiya və ya iltihabi proseslər inkişaf edə bilər.
Göz qızartısı görmə problemlərinə səbəb ola bilərmi?
Göz qızartısı adətən qısa müddətli və keçici olsa da, bəzi hallarda görmə pozğunluqlarına səbəb ola bilər. Xüsusilə gözün qızartısına təsir edən faktorlar arasında yüksək göz təzyiqi (qlaukoma) və kornea infeksiyaları varsa, bu görməyə ciddi təsir göstərə bilər. Bu simptomlar meydana gəldikdə mütləq oftalmoloqa müraciət etmək lazımdır.
Göz qızartısı infeksiyadan qaynaqlanırsa, necə müalicə edilməlidir?
Göz qızartısı bakterial və ya viral infeksiyalardan qaynaqlanırsa, müalicə üçün uyğun göz damcıları və antibiotiklər tələb oluna bilər. Konjonktivit müalicəsi zamanı gigiyena qaydalarına ciddi əməl edilməli, gözlərə toxunmamaq və makiyaj məhsullarını paylaşmamaq tövsiyə edilir. Müalicəni gecikdirmək infeksiyanın yayılmasına və daha ciddi göz problemlərinə səbəb ola bilər.
Kontakt linza istifadəsi göz qızartısına səbəb ola bilərmi?
Göz qızartısı kontakt linzaların uzun müddət istifadəsi və düzgün təmizlənməməsi səbəbindən yarana bilər. Linzalar oksigen axınını məhdudlaşdıra bilər, bu da göz səthində qıcıqlanma və quruluq yaradır. Linzaların vaxtında dəyişdirilməsi və təmiz saxlanması bu problemi minimuma endirə bilər.
Göz qızartısı və qaşınma eyni vaxtda olursa, bu nə deməkdir?
Göz qızartısı ilə yanaşı qaşınma da varsa, bu adətən allergik reaksiyalar və ya infeksiyalarla əlaqəlidir. Gözdə qaşınma və allergiya xüsusilə mövsümi allergiyalar zamanı daha çox rast gəlinir və antihistamin damcılarla nəzarət altına alına bilər. Qaşınmanı artırmamaq üçün gözləri ovuşdurmamaq vacibdir.
Göz qızartısının təbii yollarla müalicəsi mümkündürmü?
Göz qızartısı bəzi hallarda ev şəraitində təbii üsullarla aradan qaldırıla bilər. Soyuq kompreslər, yaşıl çay paketləri və xiyar dilimləri qızartını və iltihabı azalda bilər. Ancaq infeksiya və ya ciddi allergik reaksiyalar zamanı təbii üsullar kifayət etməyə bilər.
Qızarmış gözlər üçün hansı damcılar daha effektivdir?
Göz qızartısı üçün ən effektiv damcılar səbəbdən asılı olaraq dəyişir. Süni gözyaşları gözdə qızartı və iltihab olmadan sadəcə quruluq səbəbiylə yaranan qızartıya yaxşı təsir edə bilər. Bakterial infeksiyalar üçün antibiotik damcılar, allergik reaksiyalar üçün isə antihistamin tərkibli damcılar tövsiyə edilir.
Kompüter istifadəsi göz qızartısına səbəb ola bilərmi?
Göz qızartısı uzun müddət ekran qarşısında işləyən insanlarda rast gəlinən bir problemdir. Kompüter istifadəsi zamanı gözlər daha az qırpıldığı üçün quruluq yaranır və bu göz yırtığı və sulanma problemlərinə gətirib çıxara bilər. Süni gözyaşlarından istifadə və ekrandan mütəmadi olaraq uzaqlaşmaq qızartını azaltmağa kömək edə bilər.
Göz qızartısı və baş ağrısı birlikdə baş verərsə, nə etməli?
Göz qızartısı baş ağrısı ilə yanaşı baş verirsə, bu göz təzyiqi və ya miqrenin əlaməti ola bilər. Əgər işıq həssaslığı da varsa, daha ciddi nevroloji və oftalmoloji problemlər araşdırılmalıdır. Vaxtında həkimə müraciət etmək görmə problemlərinin qarşısını almağa kömək edə bilər.
Göz qızartısına səbəb olan amillər arasında stressin rolu varmı?
Göz qızartısı stress və yorğunluq nəticəsində daha da güclənə bilər. Stres zamanı göz əzələləri gərginləşir və bu qan dövranını pozaraq qızartıya səbəb ola bilər. Stressi azaltmaq üçün göz məşqləri və rahatlaşdırıcı üsullardan istifadə tövsiyə edilir.
Göz qızartısı və işıq həssaslığı birlikdə baş verərsə, bu hansı xəstəliyin əlamətidir?
Göz qızartısı ilə yanaşı işıq həssaslığı da varsa, bu iridosiklit, uveit və ya miqren kimi xəstəliklərin əlaməti ola bilər. Bu simptomlar varsa, mütləq göz həkiminə müraciət etmək lazımdır.
Qan damarlarının partlaması göz qızartısına səbəb ola bilərmi?
Göz qızartısı bəzən kiçik qan damarlarının partlaması nəticəsində yaranır. Bu adətən təhlükəli olmasa da, yüksək qan təzyiqi və ya travmalar nəticəsində baş verə bilər. Qanaxma tez-tez təkrarlanırsa, göz həkiminə müraciət edilməlidir.
Göz damcılarının istifadəsi göz qızartısını daha da artıra bilərmi?
Göz qızartısı üçün istifadə edilən bəzi damcılar uzun müddət istifadədə qızartını daha da artıra bilər. Xüsusilə vazokonstriktor tərkibli damcılar asılılıq yarada bilər və bu vəziyyəti pisləşdirə bilər.
Göz qızartısını tez bir zamanda aradan qaldırmaq üçün nə etmək olar?
Göz qızartısı tez keçmədikdə, süni gözyaşlarından istifadə etmək, gözlərə istirahət vermək və allergenlərdən uzaq durmaq faydalıdır. Əgər qızartı davam edərsə, həkimə müraciət edilməlidir.
