Herpes virusu dünyada milyonlarla insanın qarşılaşdığı virus infeksiyalarından biridir. Bu narahatlıq yaradan xəstəlik dəri infeksiyaları, xüsusilə də ağızda yaranan xəstəliklər və genital herpes kimi formalarla özünü göstərir. Bəs herpesin yaranma səbəbləri nədir? Herpes necə keçir və onu effektiv şəkildə müalicə etmək mümkündürmü?
Bu yazıda herpesin əlamətləri, herpesin yayılma yolları və herpesin dərmanla müalicəsi haqqında ətraflı məlumat tapa bilərsiniz. Həmçinin herpesin təbii müalicəsi, herpesdən tez qurtulmaq və herpesin ev şəraitində müalicəsi kimi vacib mövzulardan bəhs ediləcək.
Əgər herpes virusunun aktivləşməsi sizi narahat edirsə və herpesin qarşısını almaq yollarını axtarırsınızsa, məqaləmizi oxuyaraq faydalı məlumatlar əldə edə bilərsiniz. Herpesin uşaqlarda təhlükəsi, uşaqlarda herpes və uşaqlarda ağız yaraları kimi mövzular da əhatə olunacaq.
Herpes virusu nədir?
Herpes virusu insanlarda yoluxucu infeksiyalara səbəb olan və bədənin müəyyən bölgələrində ağrılı yaralarla özünü göstərən bir virus ailəsinə aiddir. Bu virusun iki əsas növü mövcuddur: Herpes Simplex Virus 1 (HSV-1) və Herpes Simplex Virus 2 (HSV-2).
- HSV-1 əsasən ağız ətrafında və dodaqlarda yaralara səbəb olur. Bu infeksiya tez-tez “soyuq yaralar” və ya “dodaq herpes”i kimi tanınır. Yoluxma əsasən öpüş, çirkli əşyalar və yaxın təmas vasitəsilə baş verir.
- HSV-2 isə adətən genital bölgədə infeksiyalara səbəb olur və cinsi yolla ötürülür. Bu növ genital herpes kimi tanınır və simptomları HSV-1-ə bənzərdir.
Herpes virusu insan orqanizminə bir dəfə daxil olduqda ömür boyu qalır. Aktiv olmadığı dövrlərdə sinir toxumalarında gizlənir və immun sisteminin zəiflədiyi zaman (stress, yorğunluq, xəstəlik və ya günəş şüalarına həddindən artıq məruz qalma kimi faktorlarla) yenidən aktivləşə bilər. Bu səbəbdən herpes infeksiyası təkrarlana bilən bir xəstəlikdir və tamamilə müalicə edilə bilmir, ancaq simptomları nəzarət altında saxlamaq mümkündür.
Herpes necə yaranır?
Herpes virusu insan orqanizminə daxil olduqdan sonra sinir hüceyrələrində gizli şəkildə qalaraq müəyyən amillərlə yenidən aktivləşə bilər. Herpesin yaranma səbəbləri arasında immun sisteminin zəifləməsi, stres, günəş işığına həddindən artıq məruz qalma və hormonal dəyişikliklər yer alır. Aşağıda herpesin yayılma yolları, yoluxma səbəbləri və virusun necə aktivləşdiyi barədə ətraflı məlumat təqdim olunur.
Herpes virusu necə yoluxur?
Herpes virusu əsasən birbaşa təmas yolu ilə insandan insana keçə bilər və müxtəlif yoluxma yollarına malikdir. Virus yoluxduqdan sonra bədəndə ömür boyu qalır və bəzi hallarda herpes virusunun aktivləşməsi müxtəlif amillərlə baş verə bilər. Aşağıda herpesin yayılma yolları haqqında daha ətraflı məlumat verilir.
Herpesin yoluxma yolları:
- Dəri və selikli qişa təması – Yoluxmuş nahiyə ilə təmas herpesin yayılmasına səbəb olur.
- Cinsi əlaqə – Genital herpes əsasən qorunmasız cinsi əlaqə yolu ilə ötürülür.
- Öpüş və yaxın təmas – Dodaq uçuqlaması və ağız içi yaraları herpes virusunun ötürülməsinə səbəb ola bilər.
- Doğuş zamanı – Uşaqlarda herpes anadan körpəyə ötürülə bilər və ciddi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər.
Herpes virusunun aktivləşməsinə səbəb olan amillər
Herpes virusu orqanizmdə illərlə gizli qala bilər, lakin müəyyən faktorlar virusun yenidən aktivləşməsinə səbəb ola bilər.
- İmmun sistemi zəifliyi – İnfeksion xəstəliklər, stress və yorğunluq herpesin yenidən yaranmasına səbəb ola bilər.
- Fiziki və emosional stress – Gərginlik və narahatlıq virusun aktivləşməsini sürətləndirə bilər.
- Günəş işığı və hava şəraiti – Həddindən artıq UV şüaları dodaq uçuqlaması və ağızda çıxan yara riskini artırır.
- Hormonal dəyişikliklər – Menstruasiya və hamiləlik dövründə herpes virusu aktivləşə bilər.
Herpes virusunun bədəndə inkişaf mərhələləri
Herpes virusu insan bədəninə daxil olduqdan sonra bir neçə mərhələdən keçir:
- İlk yoluxma – Virus dəridə və ya selikli qişalarda yaralar əmələ gətirir.
- Latent (gizli) dövr – Virus sinir hüceyrələrinə yerləşərək uzun müddət heç bir simptom göstərməyə bilər.
- Aktivləşmə – Müəyyən amillər virusun yenidən yaranmasına səbəb ola bilər.
Herpes virusunun əsas simptomları hansılardır?
Herpes virusu bədənə daxil olduqdan sonra bəzi hallarda heç bir simptom göstərməyə bilər, lakin aktivləşdiyi zaman müxtəlif əlamətlərlə özünü büruzə verə bilər. Herpesin əlamətləri adətən virusun növündən və bədənin hansı hissəsinə təsir etdiyindən asılıdır. Herpes sadə virusu olan HSV-1 daha çox ağızda yaranan xəstəliklər, HSV-2 isə genital herpes ilə əlaqələndirilir. Herpes virusunun aktivləşməsi zamanı müşahidə edilən əsas simptomlar bunlardır:
- Dodaq və ağız ətrafında su ilə dolu qabarcıqlar
- Qaşınma, yanma və qızartı hissi
- Genital bölgədə ağrılı yaralar
- Dodaq uçuqlaması və ağız içində yaralar
- Dəri infeksiyalarının yaranması və şişkinlik
- Qızdırma və yorğunluq hissi
- Əzələ ağrıları və limfa düyünlərinin şişməsi
Herpesin diaqnozu necə qoyulur?
Herpes virusu bəzən heç bir simptom göstərmədiyi üçün onun diaqnozu çətin ola bilər. Bir çox insan virus infeksiyaları daşıyıcısı olduğu halda heç bir narahatlıq hiss etmir. Lakin herpesin əlamətləri ortaya çıxdıqda və ya yoluxmadan şübhələnildikdə, herpes müalicəsi üçün düzgün diaqnoz qoymaq vacibdir. Herpesin yaranma səbəbləri və yoluxma yollarına əsasən, həkimlər müxtəlif diaqnostik üsullardan istifadə edirlər. Aşağıda herpesin yayılma yolları nəzərə alınaraq tətbiq olunan əsas diaqnostik metodlar haqqında ətraflı məlumat verilir.
1. Klinik müayinə və anamnez
Herpes virusu diaqnozunun ilkin mərhələsində xəstənin tibbi tarixi və mövcud simptomları nəzərdən keçirilir. Həkim xəstədən keçmişdə dodaq uçuqlaması, ağızda yaranan xəstəliklər və ya genital herpes kimi problemlər yaşayıb-yaşamadığını soruşur. Xəstəlik tarixçəsi herpesin nə vaxt və hansı amillər nəticəsində aktivləşdiyini müəyyən etməyə kömək edir. Herpesin simptomları dəri və selikli qişalarda qabarcıqlar, qaşınma və yanma hissi kimi müşahidə edilə bilər. Həkim fiziki müayinə zamanı bu simptomları diqqətlə qiymətləndirir. Herpes virusunun aktivləşməsi zamanı yaranan səpgilər və şişmiş limfa düyünləri də müayinə edilir. Əgər xəstədə ağır simptomlar müşahidə olunursa, əlavə laborator analizlər tələb oluna bilər. Herpes virusu bəzən digər viruslu xəstəliklər ilə qarışdırıla bilər. Buna görə də dəqiq diaqnoz üçün laborator testlər vacibdir. Beləliklə, herpesin qarşısını almaq və vaxtında müalicəyə başlamaq üçün həkimə müraciət etmək lazımdır. Düzgün diaqnoz qoyulmazsa, herpes digər xəstəliklərlə səhv salına bilər. Buna görə də, mütəxəssis rəyi olmadan özünü müalicə etməmək tövsiyə edilir.
2. Laboratoriya testləri
Herpes virusu dəqiq diaqnoz qoymaq üçün müxtəlif laboratoriya testləri ilə təsdiqlənə bilər. Ən geniş yayılmış testlərdən biri Polimeraza Zəncirvari Reaksiya (PCR) üsuludur. Bu test herpes virusunun genetik materialını aşkar edərək infeksiyanın varlığını təsdiqləyir. Digər laboratoriya üsulu seroloji testlərdir, yəni qanda herpes virusuna qarşı anticisimlərin mövcudluğunu müəyyən edir. Bu testlər keçmişdə herpesə yoluxma olub-olmadığını da göstərə bilər. Virus kulturası üsulu ilə isə yara nümunələri laboratoriyada araşdırılır. Bu test infeksiyanın aktiv olub-olmadığını dəqiqləşdirmək üçün istifadə olunur. Həmçinin, bəzi hallarda ELISA və Western blot analizləri ilə herpes virusunun aktivləşməsi təsdiqlənir. Herpesin dərmanla müalicəsi zamanı bu testlər infeksiyanın nəzarətdə saxlanmasına kömək edə bilər. Xüsusilə immun sistemi zəifliyi olan insanlarda bu testlər daha dəqiq nəticə verir. Beləliklə, laboratoriya analizləri herpes diaqnozunun dəqiqliyini artırır və effektiv müalicə planının hazırlanmasına kömək edir.
3. Uşaqlarda herpes virusunun diaqnozu
Herpes virusu uşaqlarda bəzən simptomsuz keçdiyi üçün diaqnostik prosesi çətinləşdirə bilər. Uşaqlarda herpes infeksiyasının aşkar edilməsi üçün xüsusi laboratoriya analizləri tələb olunur. İlk mərhələdə kliniki müayinə aparılır və uşaqda ağızda çıxan yara, uşaqlarda ağız yaraları və ya dəri infeksiyaları olub-olmadığı yoxlanılır. PCR testi herpes virusunun genetik materialını müəyyən edərək, diaqnozun dəqiqliyini artırır. Qan testləri vasitəsilə herpes virusuna qarşı yaranan anticisimlər araşdırılır. Bu testlər herpesin simptomları müşahidə olunmasa belə, virusun varlığını müəyyən edə bilər. Uşaqlarda herpes infeksiyası aşkar edildikdə, müalicə planı onların yaşına və immun vəziyyətinə uyğun olaraq tənzimlənir. Herpes virusunun ev şəraitində müalicə üsulları uşaqlar üçün təhlükəli ola biləcəyi üçün mütləq həkim nəzarəti tələb olunur. Beləliklə, erkən diaqnostika aparılmazsa, herpes uşaqlarda ciddi fəsadlara səbəb ola bilər. Xüsusilə yeni doğulmuş körpələrdə herpes həyati təhlükə yarada bilər, buna görə də diqqətli olmaq lazımdır.
4. Görüntüləmə müayinələri
Herpes virusu bəzi hallarda daxili orqanlara təsir edə bilər və ciddi fəsadlara səbəb ola bilər. Bu halda görüntüləmə müayinələrinə ehtiyac duyulur. Maqnit Rezonans Tomoqrafiya (MRT) herpesin beyinə və sinir sisteminə təsir edib-etmədiyini araşdırmaq üçün tətbiq edilir. Kompüter Tomoqrafiyası (KT) daxili orqanlarda herpes infeksiyasının yayılmasını izləməyə kömək edir. Bu görüntüləmə üsulları əsasən immun sistemi zəifliyi olan xəstələr üçün istifadə edilir. Xüsusilə herpes və immun çatışmazlığı əlaqəsi nəzərə alınaraq, ağır hallarda görüntüləmə testləri tövsiyə olunur. Həmçinin, neonatal herpes infeksiyalarında beynin təsirlənib-təsirlənmədiyini müəyyən etmək üçün də istifadə edilə bilər. Virus əleyhinə dərmanlar herpesin təsirini azalda bilsə də, bəzi hallarda görüntüləmə testləri infeksiyanın inkişafını daha dəqiq müəyyən etməyə kömək edir. Beləliklə, herpesin daha ağır formalarının diaqnozu üçün görüntüləmə müayinələri əhəmiyyətli rol oynayır. Bu testlər yalnız xüsusi hallarda aparılır və hər xəstəyə tövsiyə edilmir. Diaqnoz üçün görüntüləmə müayinələri yalnız laboratoriya testləri ilə birgə istifadə edildikdə daha dəqiq nəticə verir.
Herpes virusu necə müalicə olunur?
Herpes virusu tamamilə müalicə edilə bilməsə də, onun simptomlarını idarə etmək və infeksiyanın təkrarlanma ehtimalını azaltmaq mümkündür. Müalicə əsasən herpesin əlamətlərini yüngülləşdirmək, infeksiyanın yayılmasının qarşısını almaq və immun sistemini gücləndirmək məqsədi daşıyır. Herpes necə keçir və nə qədər davam etdiyi fərqli amillərdən asılıdır, lakin müalicə prosesi fərdi yanaşma tələb edir. Herpesin yaranma səbəbləri nəzərə alınaraq həm herpesin dərmanla müalicəsi, həm də herpesin təbii müalicəsi tətbiq oluna bilər. Xüsusilə uşaqlarda herpes zamanı müalicə daha ehtiyatla aparılmalıdır. Aşağıda virus infeksiyaları ilə bağlı fərqli müalicə üsulları ətraflı izah edilir.
1. Dərmanla müalicə üsulları
Herpes virusu üçün ən effektiv tibbi müalicə üsulu virus əleyhinə dərmanların istifadəsidir. Bu dərmanlar infeksiyanın yayılmasını məhdudlaşdırır və sağalma prosesini sürətləndirir. Herpes müalicəsi zamanı ən çox istifadə edilən preparatlar asiklovir, famsiklovir və valasiklovir kimi antiviral dərmanlardır. Bu dərmanlar herpesin simptomlarını yüngülləşdirir və infeksiyanın təkrarlanma ehtimalını azaldır. Herpesin dərmanlarla idarə olunması üçün krem və məlhəmlər də tətbiq edilə bilər. Dəri infeksiyalarının müalicəsi zamanı topikal antiviral kremlər istifadə olunur ki, bu da qabarcıqların sağalma müddətini azaldır. Həmçinin, uçuqlara qarşı dərman kimi məlhəmlər və ağrıkəsicilər də təsirli ola bilər. Herpes virusunun aktivləşməsi zamanı dərmanların erkən istifadəsi simptomların şiddətini azaldır. Beləliklə, herpesin dərmanla müalicəsi infeksiyanın yayılmasını məhdudlaşdırır və xəstənin rahatlığını təmin edir.
2. Herpesin təbii müalicə üsulları
Herpes virusu bəzi təbii vasitələrlə də nəzarət altına alına bilər. Herpesin təbii müalicə yolları arasında bitki mənşəli vasitələr, efir yağları və immunitet gücləndirən qidalar xüsusi yer tutur. Herpes üçün bitki mənşəli müalicə üsulları arasında nanə yağı, çay ağacı yağı, aloe vera və bal kimi təbii maddələr effektiv sayılır. Dəri infeksiyalarının müalicəsi üçün sink oksidi tərkibli kremlər və vitamin E ilə zəngin yağlar istifadə oluna bilər. Herpesin stresslə əlaqəsi olduğu üçün rahatladıcı ot çayları, xüsusilə melissa və çobanyastığı çayı faydalıdır. İmmunitet artıran qidalar, xüsusilə C və E vitamini, sink və probiyotiklər herpesin tez sağalmasına kömək edə bilər. Ağız içi yaraları üçün müalicə zamanı alma sirkəsi, kokos yağı və duzlu su qarqarası faydalı hesab olunur. Herpesin ev şəraitində müalicəsi üçün buz kompresləri ağrını və qaşınmanı azalda bilər. Bununla yanaşı, herpesdən tez qurtulmaq üçün gün ərzində kifayət qədər su içmək və sağlam qidalanmaq vacibdir. Beləliklə, virus infeksiyaları üçün antibiotiklər effektiv olmasa da, təbii üsullar immun sisteminin güclənməsinə kömək edə bilər.
3. Uşaqlarda herpes müalicəsi
Herpes virusu uşaqlarda fərqli şəkildə irəliləyə bilər və müalicə diqqətlə aparılmalıdır. Uşaqlarda herpes zamanı antiviral məlhəmlər və göz damcıları istifadə edilə bilər. Herpesin uşaqlarda təhlükəsi xüsusilə yeni doğulmuş körpələr üçün daha ciddi ola bilər, ona görə də müalicəyə erkən başlamaq vacibdir. Uşaqlarda ağız yaraları və dəri infeksiyaları zamanı sərin kompreslər ağrını azaltmağa kömək edə bilər. Herpesin yayılma yolları nəzərə alınaraq, uşaqların şəxsi gigiyena qaydalarına riayət etməsi təmin edilməlidir. İmmun sistemi zəifliyi olan uşaqlarda infeksiya daha ağır keçə bilər, buna görə də immuniteti gücləndirmək üçün sağlam qidalanma və vitamin əlavələri vacibdir. Həkim nəzarəti olmadan herpesin dərmansız müalicəsi uşaqlarda riskli ola bilər. Valideynlər uşaqların viruslardan qorunma yolları haqqında məlumatlı olmalı və onların şəxsi gigiyenasına nəzarət etməlidirlər. Əgər herpes virusu hansı yaş qrupunda daha çox yayılır sualı verilərsə, uşaqlar və yaşlılar daha həssas qruplara daxildir. Beləliklə, herpesin qarşısını almaq üçün uşaqlarda gigiyena və immunitetin gücləndirilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Herpesin qarşısını necə almaq olar?
Herpes virusu tam müalicə edilə bilmədiyi üçün onun yayılmasının qarşısını almaq və infeksiyaya yoluxmamaq üçün müəyyən tədbirlər görmək vacibdir. Herpesin yayılma yolları nəzərə alınaraq şəxsi gigiyenaya diqqət yetirmək, immuniteti gücləndirmək və virus daşıyıcıları ilə ehtiyatlı davranmaq infeksiyanın qarşısını almaqda mühüm rol oynayır. Aşağıda herpesin qarşısını almaq üçün əsas tədbirlər, uşaqlarda qorunma üsulları və immuniteti gücləndirən faktorlar ətraflı izah edilir.
Şəxsi gigiyena və təmasdan çəkinmək
Herpes virusu ən çox birbaşa təmas yolu ilə yayılır, buna görə də şəxsi gigiyenaya diqqət yetirmək infeksiyadan qorunmaq üçün vacibdir. Yoluxmanın qarşısını almaq üçün əllərin mütəmadi olaraq yuyulması vacibdir. Xüsusilə ictimai yerlərdə, virusun yayıla biləcəyi əşyalara toxunduqdan sonra gigiyenik tədbirlər görülməlidir. Yoluxmuş şəxslə eyni dəsmal, stəkan, qab-qacaq, diş fırçası və kosmetik vasitələrdən istifadə edilməməlidir. Dodaq uçuqlaması və ya ağız yaraları olan insanlarla təmasdan qaçınmaq vacibdir. Genital herpes infeksiyası olduqda isə təmasdan çəkinmək və gigiyena qaydalarına riayət etmək lazımdır. Yoluxmuş nahiyəyə əllə toxunmaq virusun digər nahiyələrə yayılmasına səbəb ola bilər. Yoluxmanın qarşısını almaq üçün istifadə edilən gigiyena vasitələrinin fərdi olması vacibdir. Beləliklə, şəxsi gigiyena qaydalarına əməl etməklə herpes infeksiyasının yayılmasının qarşısını almaq mümkündür.
Cinsi əlaqə zamanı qorunma tədbirləri
Herpes virusu cinsi yolla ötürülən infeksiyalar arasında yer aldığı üçün genital herpes riskini azaltmaq üçün xüsusi tədbirlər görülməlidir. Yoluxmanın qarşısını almaq üçün qoruyucu vasitələrdən istifadə olunmalıdır. Herpesin yayılma yolları nəzərə alınaraq qorunmasız cinsi əlaqə risklidir. Prezervativ istifadəsi herpes infeksiyasına qarşı qismən qoruyucu rol oynasa da, virusun dəri təması ilə də keçdiyini unutmaq olmaz. Cinsi əlaqə zamanı partnyorun sağlamlıq vəziyyətindən xəbərdar olmaq vacibdir. Yoluxmuş şəxslə əlaqə zamanı ehtiyatlı olmaq və aktiv infeksiya dövründə cinsi münasibətdən çəkinmək məsləhət görülür. Çoxsaylı cinsi partnyorlarla əlaqədə olmaq infeksiyaya yoluxma riskini artırır. Müntəzəm olaraq tibbi müayinələrdən keçərək herpes virusuna qarşı testlər etdirmək vacibdir. Genital bölgədə hər hansı yara və ya qaşınma olduqda həkimə müraciət edilməlidir. Herpesin əlamətləri digər viruslu xəstəliklər və infeksion xəstəliklər ilə qarışdırıla bilər. Beləliklə, cinsi gigiyena və qoruyucu vasitələrdən istifadə etməklə herpes virusuna yoluxma riski azaldıla bilər.
Uşaqlarda herpesin qarşısını almaq
Herpes virusu uşaqlara əsasən yaxın fiziki təmas və yoluxmuş əşyalar vasitəsilə ötürülə bilər. Xüsusilə uşaqlarda ağız yaraları və dəri infeksiyaları herpesin yayılmasına səbəb ola bilər. Yoluxmanın qarşısını almaq üçün valideynlər gigiyena qaydalarına ciddi nəzarət etməlidir. Uşaqlara əllərini tez-tez yumaları və başqalarının şəxsi əşyalarından istifadə etməmələri öyrədilməlidir. Herpes virusunun aktivləşməsi daha çox zəif immunitetli uşaqlarda baş verdiyindən immun sisteminin gücləndirilməsi vacibdir. Yoluxmanın qarşısını almaq üçün uşaqlara virusun ötürülmə yolları izah edilməlidir. Hamilə qadınlar genital herpesə yoluxmuşdursa, virusun doğuş zamanı körpəyə keçməsinin qarşısını almaq üçün həkim nəzarətində olmalıdırlar. Virusun uşaqlar arasında yayılmasını azaltmaq üçün təmas məhdudlaşdırılmalıdır. Beləliklə, uşaqlarda herpes virusunun qarşısını almaq üçün gigiyena, immunitetin gücləndirilməsi və maarifləndirmə tədbirləri vacibdir.
İmmun sistemini gücləndirmək
Herpes virusu əsasən immun sistemi zəifliyi zamanı aktivləşdiyi üçün güclü immunitet infeksiyadan qorunmağın əsas yollarından biridir. Herpesin qarşısını almaq üçün sağlam qidalanma və həyat tərzi dəyişiklikləri mühüm rol oynayır. İmmunitet artıran qidalar, xüsusilə C vitamini, E vitamini, sink və probiyotiklər herpesin qarşısını almaqda vacib rol oynayır. Yorğunluq və yuxusuzluq immun sisteminin zəifləməsinə və herpesin aktivləşməsinə səbəb ola bilər. Fiziki aktivlik, idman və açıq havada hərəkət immun sistemini gücləndirə bilər. Herpesin stresslə əlaqəsi sübut olunmuşdur, buna görə də meditasiya, yoga və nəfəs məşqləri faydalıdır. Alkoqol və tütün məhsulları immun sistemini zəiflədir və infeksiyalara qarşı həssaslığı artırır. Stresin idarə edilməsi və sağlam qidalanma herpesin qarşısını almaqda mühüm rol oynayır. Herpesin təkrarlanmasının qarşısını almaq üçün immuniteti möhkəmləndirmək vacibdir.
Herpes haqqında tez-tez verilən suallar
Herpes virusuna yoluxduğumu necə bilə bilərəm?
Herpes virusu bədənə daxil olduqdan sonra bəzi insanlarda simptomlar göstərsə də, digərlərində gizli qala bilər. Əsas əlamətlər arasında ağız içi yaraları, dodaq ətrafında su dolu qabarcıqlar, qaşınma və yanma hissi yer alır. Diaqnoz qoymaq üçün həkim müayinəsi və laboratoriya testləri vacibdir.
Herpes virusundan qorunmaq mümkündürmü?
Herpes virusu yoluxucu olduğu üçün ondan tam qorunmaq çətin olsa da, riski azaltmaq mümkündür. Herpesdən qorunmaq üçün nə etməli sualına cavab olaraq, şəxsi gigiyenaya riayət etmək, qoruyucu tədbirlər görmək və immuniteti gücləndirmək vacibdir. Yoluxmuş şəxslə birbaşa təmasdan çəkinmək infeksiyanın qarşısını almaqda əsas addımlardan biridir.
Herpes virusuna qarşı peyvənd varmı?
Herpes virusu üçün hazırda təsdiqlənmiş peyvənd mövcud deyil. Lakin herpesin peyvəndi varmı sualına cavab olaraq, müxtəlif tədqiqatlar aparıldığını və gələcəkdə təsirli bir peyvəndin istifadəyə verilə biləcəyini qeyd etmək olar. Hazırda herpes infeksiyasının idarə edilməsi antiviral dərmanlar və immunitet gücləndirici tədbirlər vasitəsilə aparılır.
Uşaqlarda herpes virusu təhlükəlidirmi?
Herpes virusu uşaqlarda daha həssas immun sisteminə görə ağırlaşmalara səbəb ola bilər. Ağız içi yaraları üçün müalicə və digər qoruyucu tədbirlərlə infeksiyanın təsirini minimuma endirmək mümkündür. Xüsusilə yenidoğulmuşlarda və immun sistemi zəif uşaqlarda virus ciddi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər.
Herpes virusu ömür boyu bədəndə qalırmı?
Herpes virusu bədənə yoluxduqdan sonra sinir hüceyrələrində gizli şəkildə qala bilər və müəyyən faktorlarla yenidən aktivləşə bilər. Herpes virusu nə qədər davam edir sualına cavab olaraq, virus ömür boyu bədəndə qalır, lakin aktiv dövrləri fərqli ola bilər. Stress, immun zəifliyi və digər amillər virusun yenidən ortaya çıxmasına səbəb ola bilər.
Herpesin qarşısını almaq üçün immuniteti necə gücləndirmək olar?
Herpes virusu əsasən zəif immun sisteminə malik insanlarda daha tez-tez aktivləşir. Sağlam qidalanma, müntəzəm yuxu, fiziki aktivlik və stresin idarə olunması immuniteti gücləndirmək üçün vacib amillərdir. Güclü immunitet virusun aktivləşmə riskini minimuma endirməyə kömək edir.
Herpes virusu tamamilə sağala bilərmi?
Herpes virusu bədəndə ömürlük qaldığı üçün tam sağalması mümkün deyil. Lakin müntəzəm müalicə və profilaktik tədbirlərlə infeksiyanın təkrarlanmasının qarşısını almaq olar. Xüsusilə dəri xəstəliklərinin müalicəsi üçün istifadə edilən antiviral preparatlar simptomların şiddətini azaldır və sağalma müddətini sürətləndirir.
Herpes virusu təkrarlana bilərmi?
Herpes virusu bədəndə gizli qaldığı üçün müəyyən amillər səbəbindən yenidən aktivləşə bilər. Stress, hormonal dəyişikliklər, immun zəifliyi və həddindən artıq günəş işığı virusun təkrarlanmasına səbəb ola bilər. Təkrarlanmaların qarşısını almaq üçün immuniteti gücləndirmək və səbəb olan amilləri minimuma endirmək vacibdir.
Niyə dodaqlarda soyuq yaralar görünür?
Herpes virusu xüsusilə dodaq çatlaması və herpes fərqi ilə bağlı simptomlarla ortaya çıxa bilər. Soyuq hava, stres, yorğunluq və immun sisteminin zəifləməsi dodaqlarda herpesin yaranmasına səbəb ola bilər. Dodaq yaralarının tez sağalması üçün antiviral kremlər və gigiyenik vasitələrdən istifadə etmək tövsiyə olunur.
