Ağ ciyər xəstəliyi, orqanın iltihablanması, şişməsi və işləməsi zəifləməsi ilə nəticələnən bir sıra patologiyanı əhatə edir. Bu məqalədə ağ ciyər xəstəliyinin başlıca əlamətləri və ev şəraitində necə tədbir götürmək olar haqqında danışılır.
Ağ ciyər, qana toksinlərin və digər zərərli maddələrin təmizlənməsində kəskin bir rol oynayan əsas orqandır. Maraqli bir fakt kimi, ağ ciyər, zədələndiyində özünü təkrar bərpa edə bilən az sayıda orqanlardan biridir. Bununla yanaşı, ağ ciyərdə uzun müddət davam edən problem xəstəliklərə yol aça bilər.
Əlamətlər:
Ağ ciyər xəstəliyinin əlamətləri xəstəliyin növünə və şiddətinə bağlı olaraq dəyişə bilər. Başlıca əlamətlər:
- Sarılıq: dərinin və gözlərin sararması.
- Yorğunluq və halsızlıq.
- Qarın ağrısı, xüsusən sağ tərəfdə, qabığın altında.
- Qarında şişmə və sancı.
- İştaha azalma.
- Hazımsızlıq, qusma və ya bulantı.
- Qanamanın artması: kicik zədələrdən çox qanama.
- Qəhvəyi tonda sidik.
- Dəri xəstəlikləri və qaşıntı.
Ağ ciyər xəstəliyinin yaranma səbəbələri:
Ağ ciyər xəstəlikləri bir sıra amillərin nəticəsində yarana bilər. Bu səbəblər arasında infeksiya, genetik amillər, immunitetin öz-reaksiyası, maddə zəhərlənməsi və digər faktorlar var. Aşağıda ağ ciyər xəstəliklərinin başlıca yaranma səbəbləri təsvir edilmişdir:
- Viral Hepatit: Hepatit A, B, C, D və E kimi virusların səbəb olduğu infeksiyalar ağ ciyər xəstəliklərinin əsas səbəblərindəndir. Bu viruslar ciyər hüceyrələrinin iltihablanmasına səbəb olaraq ağ ciyər xəstəliklərinə yol açar.
- Alkogolün Fazla İstifadəsi: Aşırı alkogol istifadəsi ağ ciyər yağlanmasına, iltihablanmasına və dərmanına səbəb ola bilər.
- Toksik Maddələr və Dərmanlar: Bəzi kimyəvi maddələr və dərmanlar (məsələn, paracetamolun aşırı miqdarda qəbulu) ciyərə zərər verə bilər.
- Öz-İmmunitet Xəstəlikləri: Bəzən, bədənin immunitet sistemi öz ciyər hüceyrələrinə hücum edə bilər, bu da autoimmun ağ ciyər xəstəliklərinə səbəb olur.
- Genetik Amillər: Həmoglogin metabolizminin pozğunluğu, Wilson xəstəliyi kimi genetik xəstəliklər ciyər xəstəliklərinə yol aça bilər.
- Yağlı Ağ Ciəyər Xəstəliyi: Metabolik sindrom, şəkər xəstəliyi və obezlik kimi faktorlar yağlı ağ ciyər xəstəliyinə səbəb ola bilər.
- Dəmir Birikməsi: Hərədit hemokromatoz kimi şərtlər, ciyərdə dəmirin aşırı birikməsinə səbəb ola bilər, bu da ciyər xəstəliyinə yol açar.
- Kanal Bloklanması: Safra kanallarının tıxanması, safra kaşexiyası və digər xəstəliklər ciyər xəstəliklərinin yaranmasında rol oynaya bilər.
- Parazit və İnfeksiyalar: Amoeba və schistosomiasis kimi infeksiyalar ağ ciyər xəstəliklərinə səbəb ola bilər.
Bu səbəblər arasında bəziləri müalicə edilə bilər, digərləri isə daha ciddi problemlərə yol aça bilər. Ehtimal olunan ağ ciyər problemləri haqqında təşvişiniz varsa, hər halda həkimə müraciət etmək vacibdir.
Ev Üsulu Müalicə və Tədbirlər:
Ev şəraitində ağ ciyər xəstəliyinə aid problemləri azaltmaq və ya profilaktika üçün bəzi tədbirlər aşağıdakılardır:
- Sağlam Qida Seçimi: Bədəninizi təmizləmək və ağ ciyərinizi dəstəkləmək üçün lifdən zəngin tərəvəz və meyvələrə diqqət yetirin. Yağlı yeməklərdən, qızardılmış yeməklərdən və alkogoldan uzaq durun.
- Qalori Səviyyəsinə Nəzarət: Fazla kilolar ağ ciyər üçün əlavə yük yarada bilər. Düzgün bir qidalanma rejimi və fiziki aktivliyə diqqət yetirin.
- Alkogol İstifadəsini Məhdudlaşdırın: Aşırı alkogol istifadəsi ağ ciyərin zədələnməsinə səbəb ola bilər.
- Təbii Dəriq Yolu ilə Detoksifikasiya: Limon suyu, yarpaq çayı və qızılagac yağı kimi təbii maddələrlə ağ ciyərinizi təmizləyə bilərsiniz.
- Dərmanlara Diqqət: Bəzi dərmanlar ağ ciyəri təsirləndirə bilər. Tətbiq etmədən əvvəl həkiminizə müraciət edin.
Ağ ciyər xəstəliyi çox ciddi bir məsələ ola bilər və axışa buraxılmamalıdır. Yuxarıda qeyd edilən tədbirlər yalnız profilaktika və ya sadə simptomların müalicəsində işə yaraya bilər. Əgər simptomlar ciddiləşsə və ya uzun müddət davam etsə, təcili olaraq tibbi yardım alınmalıdır. Həmişə həkiminizin məsləhətləşin.
Bloqlar məlumatlandırma xarakterlidir. Həkiminizin göstərişindən sonra tətbiq etməyinizi məsləhət görürük.
