Tatu artıq sadəcə bir bədən sənəti deyil, eyni zamanda sağlamlıqla bağlı ciddi müzakirələrin mərkəzindədir. Gözəllik və özünü ifadə vasitəsi kimi qəbul edilən tatu əksər hallarda bədən modifikasiyasının riskləri və sağlamlıq üçün təhlükəli gözəllik prosedurları ilə gündəmə gəlir. Bəs tatu zərərlidirmi?
Bu yazıda tatu sağlamlığa təsiri, tatu iynələrinin təhlükəsi, tatu boyalarının tərkibi və tatu ilə bağlı dəri problemləri kimi bir çox vacib məqamlara toxunulacaq. Eyni zamanda tatu allergik təsirləri, tatu zamanı sterilizasiya, tatu sonrası iltihab əlamətləri, tatu və xərçəng riski kimi ciddi nəticələr də izah ediləcək.
Əgər tatu etdirmək olar ya yox, tatu etdirməyin mənfi tərəfləri, tatu silinməsi və dəriyə təsiri ya da hamiləlik dövründə tatu etdirmək kimi suallar sizi maraqlandırırsa, bu məqalə tam sizlikdir. Saglamlıq üçün təhlükəsiz tatu necə seçilməlidir? sualına cavab tapmaq, tatu etdirənlərin təcrübələrini öyrənmək kimi aspektləri dəyərləndirmək üçün bu yazını sonadək oxumağınızı tövsiyə edirik.
Tatu sağlamlığa necə təsir edir?
Tatu sağlamlığa təsiri fərqli faktorlarla əlaqəli olub, hər bir insanın bədəninə və immun sisteminə görə dəyişə bilər. Tatu prosesi zamanı dərinin üst təbəqəsi iynə ilə zədələnir və bədənin içinə boya piqmentləri yeridilir. Bu, bəzi insanlarda hər hansı problem yaratmasa da, digərlərində müəyyən reaksiyalara səbəb ola bilər. İstifadə olunan maddələrin keyfiyyəti, tətbiq olunan mühitin gigiyenik olub-olmaması və fərdin allergiyaya meyilliliyi burada əsas rol oynayır. Tatu boyalarının tərkibi bəzi hallarda orqanizm üçün yad və zərərli ola bilər. Həmçinin prosedur zamanı tatu iynələrinin təhlükəsi və istifadə olunan alətlərin steril olmaması əlavə risklər doğura bilər. Bəzi hallarda dəridə qızartı, qaşınma və yüngül şişkinlik müşahidə olunsa da, bu əlamətlər adətən müvəqqəti olur.
Tatu zərərləri nələrdir?
Tatu son illər bir çox insanın estetik zövqünün ayrılmaz hissəsinə çevrilsə də, sağlamlıq üçün ciddi risklər yarada bilər. Tətbiq olunan şərait, istifadə olunan maddələr və mütəxəssisin peşəkarlıq səviyyəsi bu risklərin miqyasını birbaşa müəyyən edir. Tatu zərərlidirmi sualına cavab axtaranlar üçün bu bölmədə həm qısa, həm də uzunmüddətli təhlükələr izah ediləcək. Qeyd edək ki, bəzi zərərlər yalnız döymə zamanı deyil, tatu sonrası qulluq qaydaları düzgün yerinə yetirilmədikdə də ortaya çıxır.
- Yoluxucu xəstəlik riski
- Dəri problemləri və allergik reaksiyalar
- Kimyəvi maddələrin toksik təsiri
- Xərçəng və genetik mutasiya riski
- Hamiləlik zamanı risklər
- Müvəqqəti tatu və yanlış düşüncələr
- Tatunun silinməsi zamanı yaranan fəsadlar
- Peşəkarlıq və gigiyena çatışmazlığı
1. Yoluxucu xəstəlik riski
Tatu proseduru zamanı yoluxucu xəstəlik riski ən yüksək təhlükələrdən biridir. Tatu zamanı qan yolu ilə keçən xəstəliklər, xüsusilə Hepatit B, Hepatit C və QİÇS kimi viruslar gigiyena qaydalarına əməl olunmadıqda asanlıqla yayılır. Tatu infeksiyası riski peşəkar olmayan şəxslər və steril olmayan prosedurların təhlükəsi ilə birbaşa əlaqəlidir. İynələrin, boya qablarının və digər alətlərin düzgün sterilizasiya olunmaması bu riski daha da artırır. Bəzən eyni boya bir neçə nəfər üçün istifadə olunduğuna görə ciddi nəticələrə yol açır. Tatu zamanı sterilizasiya yetərli şəkildə aparılmadıqda infeksiyalar uzunmüddətli fəsadlara səbəb olur. Ən təhlükəli hallardan biri xəstənin özündə virus olduğunun fərqində olmamasıdır. Nəticədə virus tatu boyalarının tərkibi və tatu iynələrinin təhlükəsi ilə birlikdə növbəti şəxslərə ötürülə bilər. Tatu və hepatit riski bu cür hallarda real təhlükəyə çevrilir. Belə hallarda tatu etdirməyin mənfi tərəfləri açıq şəkildə ortaya çıxır. Tatu studiyalarında gigiyena qaydaları gözlənilmədikdə, insanlar öz sağlamlıqlarını təhlükəyə atırlar. Əgər siz də tatu etdirmək olar ya yox deyə düşünürsünüzsə, bu riski mütləq nəzərə alın. Bu səbəbdən tatu mərkəzləri və gigiyena məsələsinə ciddi nəzarət olunmalıdır.
2. Dəri problemləri və allergik reaksiyalar
Tatu etdirmək bir çox hallarda dəri ilə bağlı müxtəlif narahatlıqlara yol aça bilər. Tatu sonrası dəri reaksiyası, şişkinlik, qızartı, qaşınma və iltihablanma kimi hallar tez-tez müşahidə olunur. Bu simptomlar bəzi şəxslərdə qısa müddətdə keçsə də, digərlərində uzun müddət davam edə bilər. Tatu allergiyası daha həssas dərisi olan şəxslərdə güclü reaksiya doğurur. Dərinin müdafiə funksiyası zəiflədikdə tatu ilə bağlı dəri problemləri daha da artır. Eyni zamanda bu reaksiya tatu orqanizmdə toksinlərin yığılmasına və tatu allergik təsirlərinə səbəb ola bilər. Xüsusilə tatu piqmentləri sağlamlıq üçün təhlükəlidirmi sualına cavab olaraq qeyd edilməlidir ki, bəzi boyalar ciddi kimyəvi reaksiyalara səbəb olur. Bu maddələr bədənin təbii immun reaksiyasını pozaraq müxtəlif fəsadlara yol aça bilər. Tatu və immun sisteminə təsiri də burada xüsusi diqqət tələb edən mövzudur. Zəifləmiş immun sistemi allergik reaksiyaların daha ağır keçməsinə səbəb olur. Bu səbəbdən tatu etdirmədən əvvəl bilinməsi vacib olanlar sırasında allergiya riski önə çıxır. Dərinin düzgün baxımı və tatu sonrası qulluq qaydaları isə bu riskin azaldılmasında mühüm rol oynayır.
3. Kimyəvi maddələrin toksik təsiri
Tatu zamanı istifadə olunan boyalar bəzən zərərli kimyəvi maddələr ehtiva edir. Tatu boyalarının tərkibi çox zaman insan orqanizmi üçün yad olan komponentlərlə zəngindir. Bu maddələr bədənin müxtəlif orqanlarına mənfi təsir göstərə bilər. Tatu orqanizmdə toksinlərin yığılmasına səbəb ola və uzunmüddətli fəsadlar törədə bilər. Xüsusilə 3-cü dərəcəli ölkələrdən gətirilən keyfiyyətsiz boyalar bu baxımdan təhlükəlidir. Bəzi hallarda bu maddələr böyrək çatışmazlığına, qaraciyər funksiyasının pozulmasına və xroniki yorğunluğa səbəb ola bilər. Əlavə olaraq, tatu və ətraf mühit faktoru da bu maddələrin təsirini artırır. Yüksək maqnit sahələrində və elektrik xətlərinə yaxınlıqda bu boyalar orqanizmin bioenerji balansını poza bilər. Bu isə nevroloji pozğunluqlar və stress halları ilə nəticələnə bilər. Tatu sağlamlığa təsiri məsələsində bu faktorlar nəzərə alınmalıdır. Ona görə də sağlamlıq üçün təhlükəsiz tatu necə seçilməlidir sualına cavab axtararkən istifadə olunacaq maddələrin keyfiyyətinə diqqət yetirilməlidir. Boyaların tərkibi haqqında məlumat verən və tatu üçün təhlükəsiz boya markaları istifadə edən studiyalara üstünlük verilməlidir.
4. Xərçəng və genetik mutasiya riski
Tatu dərinin dərin qatlarına yeridilən kimyəvi maddələrlə həyata keçirilən bir prosedurdur. Bu maddələrin bəziləri bədənə uzun müddət təsir göstərərək genetik mutasiyalar və xərçəng riski yarada bilər. Xüsusilə tatu və xərçəng riski məsələsində rəngli boyaların tərkibi daha çox şübhə doğurur. Bəzi piqmentlər dəri xərçəngi, genital xərçənglər və servikal boyun xərçəngi ilə əlaqələndirilir. Tatu boyalarının tərkibi qeyri-standart və ucuz məhsullarla zəngin olduqda risk daha da artır. Bu maddələr derma qatında illərlə qalaraq bədənin təbii hüceyrə bölünmə prosesinə mənfi təsir göstərir. Tatu ilə bağlı dəri problemləri əlavə olaraq daxili orqanlarda da dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Kosmetik müdaxilələr və fəsadlar bəzən gözəllik naminə sağlamlığın itirilməsi ilə nəticələnir. Tatu və estetik tibbin əlaqəsi burada əsas müzakirə nöqtələrindən biridir. Uzunmüddətli araşdırmalar bu prosedurun sağlamlıq üçün təhlükəli gözəllik prosedurları siyahısına daxil edilməsinə səbəb olub. Xüsusilə bədən modifikasiyasının riskləri arasında xərçəng riski daha çox ön plana çıxır.
5. Hamiləlik zamanı risklər
Tatu hamiləlik dövründə edilərsə, həm ana, həm də döl üçün ciddi sağlamlıq riskləri yarada bilər. Hamilə qadının bədəni bu dövrdə daha həssas və immun sistemi zəifləmiş olur. Bu, tatu infeksiyası riski və tatu allergiyası ehtimalını artırır. Hamiləlik zamanı dəriyə yeridilən tatu boyalarının tərkibi dölün inkişafına təsir göstərə bilər. Bu maddələr orqanizmə toksin kimi sovrulub plasenta vasitəsilə körpəyə keçə bilər. Hətta bəzi hallarda anadangəlmə inkişaf pozuntuları və ya genetik anormallıqlar yarana bilər. Tatu və immun sisteminə təsiri hamiləlikdə daha çox özünü göstərə bilər. Həkimlər bu dövrdə tatu etdirmək olar ya yox sualına birmənalı şəkildə “xeyr” cavabı verirlər. Çünki estetik prosedurlar və təhlükə hamiləlik zamanı ikiqat artar. Həmçinin tatu sonrası dəri reaksiyası bu dövrdə daha ağır və uzunmüddətli ola bilər. Əgər qadın hamiləlik dövründə tatu etdirmək istəyirsə, bu qərarı vermədən öncə həkimlə məsləhətləşməsi vacibdir. Körpənin sağlamlığı hər şeydən önəmlidir.
6. Müvəqqəti tatu və yanlış düşüncələr
Tatu müvəqqəti olsa belə, sağlamlıq üçün təhlükəsiz hesab edilmir. Bir çox insanlar müvəqqəti döymələrin zərərsiz olduğunu düşünsə də, bu tamamilə yanlışdır. Bu tip döymələrdə istifadə olunan maddələr bəzən tatu allergiyası və tatu ilə bağlı dəri problemləri yarada bilər. Müvəqqəti tatuların tərkibində olan bəzi boyalar tatu orqanizmdə toksinlərin yığılmasına səbəb olur. Bu, xüsusilə uşaqlarda tatu zərərlidirmi sualını aktuallaşdırır. Uşaqların dərisi daha nazik və həssas olduğundan, bu maddələr daha tez hopa bilər. Tatu sonrası iltihab əlamətləri müvəqqəti tatuda da müşahidə oluna bilər. Əgər maddə keyfiyyətsizdirsə, limfa düyünlərinin iltihabı, herpes, tetanus və digər fəsadlar qaçılmaz ola bilər. Bəzən bu döymələr vasitəsilə qan yolu ilə keçən xəstəliklər də yayıla bilər. Tatu üçün təhlükəsiz boya markaları müvəqqəti döymə məhsulları üçün də nəzərə alınmalıdır. Gözəllik naminə sağlamlıq riskləri yaratmamaq üçün, hətta müvəqqəti prosedurlar da diqqətlə seçilməlidir. Əgər tatu etdirməkdən peşman olanlar varsa, onların böyük hissəsi bu yanılqı ilə üzləşənlərdir.
7. Tatunun silinməsi zamanı yaranan fəsadlar
Tatu silinməsi prosesi düşündüyünüz qədər sadə və təhlükəsiz deyil. Bu prosedur adətən lazer vasitəsilə dərinin derma qatına təsir etməklə həyata keçirilir. Tatu silinməsi və dəriyə təsiri məsələsində ən ciddi problemlərdən biri çapıq izlərinin qalmasıdır. Lazerin təsiri ilə dəriyə yanıq verilir və nəticədə toxuma zədələnməsi baş verir. Silinən nahiyədə tatu sonrası dəri reaksiyası daha da ağırlaşa bilər. Əksər hallarda bu prosedur ağrılı olur və dəri uzun müddətə bərpa olunur. Bəzi hallarda tatu infeksiyası riski də artır, çünki silinmiş nahiyə açıq yara vəziyyətinə gəlir. Bu isə qan yolu ilə keçən xəstəliklər üçün əlavə risk faktoru yaradır. Tatu etdirməkdən peşman olanlar bu silinmə mərhələsində daha çox çətinliklə qarşılaşırlar. Kosmetik müdaxilələr və fəsadlar bu mərhələdə özünü açıq şəkildə göstərir. Üstəlik, hər tatu tam olaraq silinə bilmir və dəri üzərində köhnə rənglər qalıq şəklində qala bilər. Bu baxımdan, tatu etdirmədən əvvəl bilinməsi vacib olanlar sırasında onun silinməsinin də riskli olduğunu unutmamaq lazımdır.
8. Peşəkarlıq və gigiyena çatışmazlığı
Tatu yalnız estetik seçim deyil, eyni zamanda tibbi məsuliyyət tələb edən bir prosedurdur. Ən çox rast gəlinən problemlərdən biri tatu edən şəxsin sertifikatı olmaması və peşəkar bilik çatışmazlığıdır. Tatu studiyalarında gigiyena qaydaları tam təmin olunmadıqda tatu infeksiyaları necə yaranır sualına cavab vermək çox asan olur. Bəzi yerlərdə iynələr təkrar istifadə olunur və boya qabları sterilizasiya edilmir. Bu isə tatu və hepatit riski, QİÇS, sifilis kimi xəstəliklərə yol açır. Tatu zamanı sterilizasiya və antiseptik tədbirlər mütləq şəkildə yerinə yetirilməlidir. Təəssüf ki, bir çox hallarda steril olmayan estetik prosedurların təhlükəsi ciddiyə alınmır. Tatu iynələrinin təhlükəsi gigiyenasızlıqla daha da artır və tatu sağlamlığa təsiri mənfi yönə dəyişir. Gigiyenik qaydaların pozulması yalnız fiziki deyil, psixoloji problemlərə də yol aça bilər. Bədən sənəti və sağlamlıq əlaqəsini düzgün dəyərləndirmək üçün bu cür qaydalara ciddi riayət olunmalıdır. Beləliklə, ilk öncə seçdiyiniz məkanın peşəkar və təmiz olub-olmadığına diqqət yetirin.
Tatu etmədən əvvəl nələri bilmək vacibdir?
Tatu etdirmək qərarı estetik baxımdan cazibədar görünsə də, bu prosesin sağlamlıq baxımından bir sıra önəmli tərəfləri var. Prosedura başlamazdan əvvəl nələri bilməli olduğunuzu araşdırmaq vacibdir. İstifadə olunan maddələr, gigiyenik şərait, allergik risklər və mütəxəssisin təcrübəsi bu qərarın uğurla nəticələnməsində əsas rol oynayır. Aşağıdakı bölmələrdə tatu etdirmədən əvvəl bilinməsi vacib olanlar sadalanır:
- Tatu mərkəzləri və gigiyena şərtləri yoxlanılmalıdır. Steril olmayan estetik prosedurların təhlükəsi ciddi infeksiya riski yaradır.
- Studiyanın lisenziyası, istifadə olunan iynələrin və alətlərin steril olması vacibdir.
- Tatu boyalarının tərkibi barədə məlumat alınmalıdır. Keyfiyyətsiz məhsullar tatu orqanizmdə toksinlər yarada bilər.
- Fərdi sağlamlıq vəziyyəti, o cümlədən allergiya, autoimmun xəstəliklər və dərman istifadəsi nəzərə alınmalıdır.
- Tatu və qan analizi ilə əvvəlcədən bədəndəki risk faktorları müəyyən edilə bilər.
- Hamiləlik və ya körpə planlaması varsa, hamiləlik dövründə tatu etdirmək tövsiyə olunmur.
- Tatu ediləcək bölgənin sağlam, çapıqsız və dəri zədəsi olmayan sahə olması seçilməlidir.
- Tatu edilməsi planlanan nahiyənin şəxsi və peşəkar həyatda yaratdığı estetik və sosial nəticələr nəzərə alınmalıdır.
- Tatu sonrası qulluq qaydaları ilə əvvəlcədən tanış olmaq lazımdır.
- Nəhayət, tatu etdirməkdən peşman olanların səbəbləri araşdırılmalı, qərar 100% düşünülmüş şəkildə verilməlidir.
Tatu haqqında tez-tez verilən suallar
Tatu etdirmək təhlükəlidirmi?
Tatu etdirmək düzgün şəraitdə və peşəkar əllərdə həyata keçirildikdə daha təhlükəsiz hesab olunur. Lakin gigiyena qaydalarına əməl olunmadıqda sağlamlıq üçün ciddi risklər yarana bilər.
Tatu allergiyası hansı hallarda baş verir?
Tatu allergiyası adətən istifadə olunan boyaların tərkibindəki kimyəvi maddələrə qarşı orqanizmin həssas reaksiyası nəticəsində baş verir. Bu hallarda dəridə qaşınma, qızartı və şişkinlik müşahidə olunur.
Tatu sonrası dəri reaksiyası nə qədər davam edir?
Tatu etdikdən sonra dəridə yaranan şişkinlik və qızartı adətən bir neçə gün ərzində keçir. Ancaq bu proses fərdi olaraq dəyişə və bəzən daha uzun çəkə bilər.
Tatu zamanı istifadə olunan maddələr təhlükəlidirmi?
Tatu prosesində istifadə olunan maddələrin keyfiyyəti və mənşəyi təhlükəsizlik baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır. Standartlara uyğun olmayan məhsullar sağlamlıq üçün zərərli ola bilər.
Tatu edərkən hansı maddələr bədənə daxil olur?
Tatu zamanı bədənin dərialtı qatına müxtəlif rəngli piqmentlər yeridilir. Bu maddələrin bəziləri orqanizmdə uzun müddət qalaraq potensial fəsadlara səbəb ola bilər.
Tatu etdirmək üçün sağlamlıq yoxlaması lazımdırmı?
Tatu etdirmək istəyən şəxslər üçün öncədən sağlamlıq müayinəsi xüsusilə vacibdir. Allergiyası və ya immun sistemi zəif olan insanlar bu prosedura başlamazdan əvvəl həkimlə məsləhətləşməlidirlər.
Hamiləlik dövründə tatu etdirmək olarmı?
Tatu hamiləlik dövründə ümumiyyətlə tövsiyə olunmur. Bu zaman ananın və dölün sağlamlığı üçün risklər arta bilər.
Uşaqlarda tatu etdirmək doğrudurmu?
Tatu uşaqlar və yeniyetmələr üçün tövsiyə edilmir, çünki onların dəriləri daha həssasdır. Bundan əlavə, inkişafda olan bədənə bu cür müdaxilə uzunmüddətli təsir göstərə bilər.
Tatu piqmentləri sağlamlıq üçün təhlükəlidirmi?
Tatu piqmentlərinin təhlükəsizliyi onların keyfiyyətindən asılıdır. Keyfiyyətsiz piqmentlər orqanizmdə toksik təsir göstərə bilər.
Tatu silinməsi necə aparılır və ağrılıdırmı?
Tatu silinməsi adətən lazer üsulu ilə həyata keçirilir və bu prosedur müəyyən ağrı və narahatlıq yarada bilər.
Tatu edərkən hansı gigiyena qaydalarına əməl olunmalıdır?
Tatu prosesi zamanı alətlərin steril olması, əlcəklərin dəyişdirilməsi və fərdi materiallardan istifadə edilməsi vacibdir. Gigiyenik mühit infeksiya riskini minimuma endirir.
Tatu etdirdikdən sonra necə qulluq edilməlidir?
Tatu etdirdikdən sonra həmin nahiyənin təmiz saxlanması və nəmləndirici vasitələrdən istifadə olunması tövsiyə olunur.
Tatu dini baxımdan haram sayılırmı?
Tatu ilə bağlı dini yanaşmalar müxtəlif ola bilər. Bəzi dinlərdə bu prosedur tatu qadağaları ilə əlaqələndirilir və fərqli şərhlərlə izah olunur.
Tatu üçün təhlükəsiz boya markaları hansılardır?
Tatu üçün istifadə edilən boyaların dermatoloji testlərdən keçmiş və sertifikatlı olması vacibdir. Etibarlı studiyalar keyfiyyətli və tanınmış brendlərlə işləyir.
Tatu studiyasının sertifikatı olmalıdırmı?
Tatu studiyası rəsmi lisenziyaya və işçi heyətinin peşə sertifikatlarına malik olmalıdır. Bu sənədlər prosedurun təhlükəsizliyini təmin edir.
Müvəqqəti tatu da zərərlidirmi?
Tatu müvəqqəti olsa da, bəzi maddələr allergiyaya və dəri problemlərinə səbəb ola bilər. Bu növ döymələr də gigiyenik qaydalar çərçivəsində edilməlidir.
Tatu etdirməzdən əvvəl nələri bilmək vacibdir?
Tatu etdirməzdən əvvəl gigiyena, material keyfiyyəti və şəxsi sağlamlıq durumu diqqətlə nəzərdən keçirilməlidir. Əks halda bu prosedur tatu və xroniki dəri xəstəlikləri kimi nəticələrə gətirib çıxara bilər.