Mədə turşuluğu, xüsusilə də qıcqırma və yanğı hissi ilə müşayiət olunan reflü kimi hallarda gündəlik rahatlığı pozan ciddi həzm problemi kimi ortaya çıxır. Həddindən artıq turşu ifrazı, qida borusuna geri axaraq selikli qişaya zərər verə bilər və uzunmüddətli narahatlığa səbəb olur. Bu vəziyyət yalnız qeyri-sağlam qidalanma və stresslə deyil, eyni zamanda həyat tərzindəki sadə səhvlərlə də əlaqəlidir.
Aptek preparatlarına müraciət etmədən öncə, bəzi təbii üsullarla bu problemi nəzarətdə saxlamaq mümkündür. Bəzi bitki mənşəli maddələr, düzgün su balansı, qidalanma rejimi və yaşam tərzi vərdişləri mədədəki turşu səviyyəsini balanslaşdırmağa kömək edir. Bu bloqda mədə turşuluğunu azaldan və reflü simptomlarını yüngülləşdirən 7 təsirli təbii üsul barədə məlumat verəcəyik.
Mədə turşuluğu nədir və hansı fəsadlara səbəb olur?
Mədə turşuluğu — mədənin həzm üçün ifraz etdiyi hidroklor turşusunun normadan artıq miqdarda istehsalı və bu turşunun qida borusuna doğru geri axması ilə xarakterizə olunan bir haldır. Bu zaman sinə nahiyəsində yanğı, acqarına və ya yeməkdən sonra qıcqırma, ağızda acımtıl dad və boğazda narahatlıq kimi əlamətlər meydana çıxır. Mədə turşuluğu mütəmadi təkrarlanarsa, bu vəziyyət artıq sadə həzm problemi deyil, xroniki reflü xəstəliyinə çevrilə bilər.
Yüksək turşuluq qida borusunun selikli qişasında eroziya və iltihaba yol açır. Uzun müddət nəzarətsiz qalan reflü hallarının nəticəsində qida borusunda xoralar, çapıqlar və hətta onkoloji risklər meydana gələ bilər. Bundan əlavə, gecə saatlarında yuxu zamanı baş verən turşu axını boğulma hissi, öskürək və xroniki boğaz ağrısı kimi əlavə narahatlıqlara səbəb olur. Bütün bu fəsadlar mədə turşuluğunun sadə bir narahatlıq deyil, ciddi və nəzarət tələb edən bir sağlamlıq problemi olduğunu göstərir.
Zəncəfil çayı ilə həzmi rahatlaşdırmaq
Zəncəfil çayı, mədə turşuluğunu azaltmaq və həzmi tənzimləmək üçün ən təsirli təbii vasitələrdən biridir. Tərkibindəki gingerol və digər aktiv maddələr, mədənin selikli qişasını qoruyur və turşu ifrazını balanslaşdırır. Zəncəfil həmçinin qaz yığılmasının və köpün qarşısını alır, qıcqırma və yanma hissini aradan qaldırır. Xüsusilə yeməkdən sonra içilən ilıq zəncəfil çayı, həzm prosesini sürətləndirir və mədədə turşu yığılmasının qarşısını alır. Bu təbii içki, həm antioksidant təsiri ilə bədəni qoruyur, həm də reflü və qastrit kimi narahatlıqları olan şəxslər üçün rahatlaşdırıcı təsir göstərir.
Aloe vera suyu ilə mədə divarını sakitləşdirmək
Aloe vera suyu, mədə turşuluğunun yaratdığı qıcıqlanmanı azaltmaq və mədə divarını qorumaq baxımından təbii və təsirli bir dəstək vasitəsidir. Bitkinin tərkibindəki polisaxaridlər iltihabəleyhinə xüsusiyyətlərə malikdir və mədənin selikli qişasında qoruyucu qat yaradır. Aloe vera həm də həzmi yüngülləşdirir, turşu səviyyəsini tənzimləyir və qıcqırma hissini minimuma endirir. Xüsusilə boş qarına və ya yeməkdən əvvəl qəbul edilən təbii aloe vera suyu, reflü, qastrit və digər həzm narahatlıqları zamanı mədənin rahatlamasına kömək edir. Kimyəvi tərkibli antasidlərdən fərqli olaraq, aloe vera suyu bədəni yumşaq şəkildə dəstəkləyir və bağırsaq sistemini tarazlıqda saxlayır.
Sarıkök və bal qarışığı ilə iltihabı azaltmaq
Sarıkök (kurkumin) güclü təbii antiinflamatuar və antioksidant xüsusiyyətləri ilə tanınır. Mədə turşuluğu nəticəsində yaranan qıcıqlanma və selikli qişada iltihabi proseslər zamanı sarıkökün tərkibindəki kurkumin birbaşa sakitləşdirici təsir göstərir. Bal isə antibakterial xüsusiyyətə malikdir və mədə divarını qoruyaraq turşuluq səbəbli yanma hissini azaldır. Sarıkök və balın birlikdə qəbul edilməsi, həm turşuluğu tənzimləyir, həm də mədənin regenerasiyasını dəstəkləyir. Bu qarışım səhər acqarına və ya axşam yeməkdən sonra bir çay qaşığı miqdarında qəbul edildikdə, reflü və mədə qıcqırması kimi şikayətlərin azalmasına kömək edir. Kimyəvi dərmanlara alternativ olaraq bu təbii üsul, orqanizmin ümumi müdafiə sistemini də gücləndirir.
Banan və yulaf kimi yumşaq qidalarla qıcqırmanı önləmək
Banan və yulaf, mədə turşuluğunu təbii şəkildə tənzimləmək üçün ideal yumşaq qidalar arasında yer alır. Banan, mədə divarını örtən qoruyucu təbəqə yaratmaqla artıq turşunun təsirini azaldır və qıcqırmanın qarşısını alır. Tərkibindəki kalium, həm də mədə pH balansını tənzimləməyə kömək edir. Yulaf isə tərkibindəki həll olunan liflər sayəsində həzmi yüngülləşdirir, mədə turşusunun yemək borusuna geri axmasının qarşısını alır. Səhər yeməyində bananla birlikdə istehlak edilən duzsuz, şəkərsiz yulaf sıyığı, reflü və turşu qayıtması kimi narahatedici simptomları azaltmaq üçün təbii və təsirli bir üsuldur. Bu cür qidalar həm də mədə üçün zərərli olmayan yüngül enerji mənbəyi rolunu oynayır.
Kiçik porsiyalarla tez-tez yemək vərdişi
Mədə turşuluğunun qarşısını almağın əsas yollarından biri, gün ərzində kiçik porsiyalarla tez-tez yeməkdir. Böyük miqdarda qida qəbul edildikdə, mədə daha çox turşu ifraz edir və bu da qıcqırma, reflü və həzm çətinliyi riskini artırır. Əvəzində 2-3 saatlıq intervallarla yüngül, balanslı porsiyalar qəbul etmək, həm mədənin yükünü azaldır, həm də turşunun yuxarıya qalxmasının qarşısını alır. Bu vərdiş həmçinin qan şəkərinin stabilləşməsinə, maddələr mübadiləsinin optimallaşmasına və iştahın nəzarətdə saxlanmasına kömək edir. Xüsusilə reflü problemi yaşayan şəxslər üçün bu sadə dəyişiklik, mədə sağlamlığını qorumaq baxımından effektiv və təhlükəsiz üsuldur.
Şirin qazlı içkilər və qızartmalardan uzaq durmaq
Şirin qazlı içkilər və dərin yağda qızardılmış qidalar mədə turşuluğunu artıran əsas səbəblərdən biridir. Qazlı içkilərdəki karbon qazı və şəkər mədə divarını qıcıqlandırır, qaz yığılmasına və turşunun yuxarı qalxmasına səbəb olur. Qızartmalar isə yağlı tərkibləri ilə həzmi ləngidir və mədədə uzun müddət qalaraq artıq turşu ifrazını stimullaşdırır. Bu tip qidalar, xüsusilə boş mədəyə qəbul edildikdə, reflü və yanma hissini daha da gücləndirə bilər. Mədə sağlamlığını qorumaq üçün bu məhsulları gündəlik menyudan çıxarmaq və daha çox təbii, yüngül, az yağlı qidalara üstünlük vermək tövsiyə olunur.
Duruq vəziyyətdə yatmaq və düzgün yuxu rejimi
Mədə turşuluğundan əziyyət çəkən şəxslər üçün yatış pozası və yuxu rejimi böyük rol oynayır. Üfüqi vəziyyətdə uzanmaq mədə turşusunun qida borusuna doğru hərəkət etməsini asanlaşdırır və reflü əlamətlərini gücləndirir. Bu səbəbdən, baş hissəsi 15–20 sm yuxarıda olacaq şəkildə duruq vəziyyətdə yatmaq, turşu axınının qarşısını alır və gecə boyu narahatlıq hissini azaldır. Bundan əlavə, axşam ağır yeməklərdən uzaq durmaq və yuxudan ən az 2–3 saat əvvəl son qidanı qəbul etmək mədə fəaliyyətinin tənzimlənməsinə kömək edir. Düzgün yuxu rejimi isə ümumi həzm sistemini stabilləşdirir və bədən ritmini dəstəkləyərək mədə turşuluğunu azaltmağa kömək edir.
